50 lat temu, 29 czerwca 1974 roku, obrońcy Wojskowej Składnicy Tranzytowej, utworzyli pierwszą izbę pamięci w Wartowni nr 1 na Westerplatte. Od początku z westerplatczykami współpracowało Muzeum Gdańska, któremu w 1980 roku powierzyli oni opiekę nad obiektem. Już od 29 maja zwiedzający będą mogli zapoznać się z nową wystawą stałą, łączącą w sobie 50 lat tradycji z nowoczesnymi rozwiązaniami scenograficznymi, w tym artystyczną animację przestrzenną.

– Zbliżające się 50-lecie Wartowni nr 1 na Westerplatte to dobry moment, by zaproponować gdańszczanom i turystom zupełnie nową opowieść o obrońcach Westerplatte. Oficjalnie Muzeum Gdańska przejęło opiekę nad Wartownią w 1980 r., jednak już 1974 r. nasza instytucja współpracowała z Westerplatczykami przy tworzeniu pierwotnej ekspozycji – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Nowa wystawa jest efektem rozmów ze zwiedzającymi podczas warsztatów, lekcji muzealnych, wycieczek, minionych projektów takich jak „Westerplatte. Szlak pamięci” i najczęściej zadawanych przez nich pytań, słowem tego, co w historii Półwyspu i samej Wartowni najbardziej ich interesuje. Dotychczas prezentowanym eksponatom, np. pamiątkom po majorze Sucharskim, nadaliśmy nowe znaczenia, dopowiadamy historie i w efekcie przedstawiamy je w zupełnie innym świetle. Na wystawie zaprezentujemy również nowe eksponaty, które trafiły do zbiorów Muzeum Gdańska w ostatnich latach.

Otwarcie Wartowni nr 1 na Westerplatte odbędzie się w środę, 29 maja, o godz. 10.00. Od tego dnia oddział Muzeum Gdańska będzie czynny codziennie, aż do końca września, w godz. 10.00-16.00. W sobotę, 29 czerwca o godz. 11.00, odbędzie się jubileusz 50-lecia pierwszej placówki muzealnej na terenie Wojskowej Składnicy Tranzytowej połączony z udostępnieniem wystawy plenerowej oraz zajęć edukacyjnych.

Nowa opowieść o obrońcach Westerplatte

Największe zmiany na wystawie polegają przede wszystkim na zmniejszeniu liczby militariów, zwłaszcza tych, które prezentowane są na wystawach w innych muzeach w Polsce. Zastąpią je pamiątki powierzone Muzeum Gdańska przez westerplatczyków, ich rodziny, albo przekazane przez inne instytucje i osoby prywatne. Wśród nowych obiektów zobaczymy m.in. rzeźbę nagrobną majora Henryka Sucharskiego, autorstwa wybitnego gdańskiego rzeźbiarza Zygfryda Korpalskiego oraz wybrane z przekazanych w ostatnich latach kronik Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Te ostatnie zawierają nieznane i nieopublikowane zdjęcia oraz informacje dokumentujące funkcjonowanie westerplatczyków jako grupy pamięci w czasach powojennych.

– Zamiast opowiadać o stosunku sił, uzbrojeniu obu stron, szczegółach codzienności Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte skupiamy uwagę widza na historii samej Wartowni i służących w niej żołnierzach – mówi Mateusz Jasik z Muzeum Gdańska kurator wystawy. – Znane ze wspomnień doświadczenie pierwszych dni kampanii polskiej 1939 roku jest trudne do opisania językiem muzealnej narracji, językiem historyków, dlatego próbę oddania emocji towarzyszących załodze podczas obrony powierzyliśmy zespołowi artystów.

Artystyczna animacja przestrzenna we wnętrzach Wartowni nr 1

Zespół twórców pod kierunkiem Roberta Turło, w skład którego weszli Marek Kuczyński, Adam Przybysz i Paweł Czarzasty zaprezentują audiowizualną interpretację doświadczeń, zapisanych w relacjach obrońców. 

– Związany z gdańską Akademią Sztuk Pięknych Robert Turło ma w swym dorobku dzieła pozostające na granicy różnych dziedzin, a przede wszystkim realizację instalacji „Nadzieja” podczas dwóch edycji festiwalu multimedialnego „Westerplatte. Światłocienie” – dodaje Mateusz Jasik. – Mamy nadzieję, że taka forma przekazu pozostanie na długo w pamięci  zwiedzających teren dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej.

Nową ekspozycję zaprojektowała Agata Cieśnik, współpracująca w przeszłości z Muzeum Gdańska (wówczas w duecie z Zuzanną Dolegą) podczas realizacji wystawy „Wolę o tym nie mówić. Tożsamość gdańszczan a powojenna rzeczywistość” nagrodzonej w tym roku w 44. Konkursie na Muzealne Wydarzenie Roku „Sybilla” w kategorii „Wystawy czasowe”. Wsparcia przy tworzeniu nowej wystawy udzieliła Wirginia Węglińska z Muzeum Marynarki Wojennej i dr Anna Walczak, Dyrektor Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej.

Wartownia nr 1 na Westerplatte jest nie tylko najstarszym muzeum na Westerplatte, ale i jednym z najstarszych udostępnionych do zwiedzania oddziałów Muzeum Gdańska.

Uroczystość otwarcia nowej wystawy stałej odbędzie się w środę, 29 maja, o godz. 10.00 przed Wartownią nr 1 na Westerplatte.

fot. mat.pras. Muzeum Gdańska