30 września przypada Międzynarodowy Dzień Tłumacza. Z tej okazji Instytut Kultury Miejskiej, który jest organizatorem Gdańskich Spotkań Literackich Odnalezione w tłumaczeniu, przygotował szereg wydarzeń: intermedialny spektakl Czytanie w ciemnościach, podczas którego w nietypowym wykonaniu usłyszymy Lorda Jima Josepha Conrada, publikację scenariuszy lekcji o przekładzie literackim oraz prezentację wystawy fotografii Renaty Dąbrowskiej „Zobaczyć tłumacza” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

Czytanie w ciemnościach, 17 września, godz. 19.00 – 21.00, miejsce: Instytut Kultury Miejskiej, ul. Długi Trag 39/40

Z okazji Dnia Tłumacza IKM zaprasza na nietypowe wydarzenie. Jim Intime to słuchowisko na motywach klasycznej pozycji z kanonu prozy światowej, jaką stanowi Lord Jim Josepha Conrada. Wybór autora jest nieprzypadkowy – 2017 rok jest w Polsce Rokiem Josepha Conrada.

- W ciemności odbywa się intymna spowiedź człowieka, którego pogrążyła trauma katastrofy. W tę długą podzwrotnikową noc zasiadamy wygodnie w fotelach albo kładziemy się na materacach udających hamaki, dochodzą do nas zapachy i dźwięki tropików, wieje od oceanu lekki wiatr. Słuchamy bardzo osobistej opowieści, wypowiadanej czasem szeptem, a czasem krzykiem, dramatycznej, bolesnej. Pojawiają się majaki niechlubnej sytuacji, gdy statek miał zatonąć. Jest noc i Jim, i jego historia, i my - opowiada Marcin Czerwiński, reżyser wydarzenia.

Czytanie w ciemnościach to cykl słuchowisk, intermedialnych spektakli odbywających się w mroku lub w całkowitych ciemnościach, a więc działających na inne zmysły niż wzrok. Ideą przewodnią cyklu jest zaprezentowanie literatury w atrakcyjny, odmienny sposób. Podstawą każdego ze słuchowisk jest tekst literacki, opracowany przez reżysera. Słowom czytanym na żywo przez aktorów lub lektorów towarzyszy muzyka, a widz ogląda-słucha przedstawienia w zupełnej ciemności. Czytanie w ciemnościach przygotowało Stowarzyszenie Kulturalno-Artystyczne „Rita Baum”, które istnieje od marca 2006 roku. Jim Intime. Na podstawie powieści Josepha Conrada pt. Lord Jim. Adaptacja i reżyseria: Marcin Czerwiński/czervo01. Muzyka/dźwięki: Mateusz Stuczyński. Głosy: Arkadiusz Cyran, Paweł Kutny. Czas trwania spektaklu: 45 min.

Tłumacze w szkołach

Wybitni tłumacze literatury: Magdalena Heydel, Tomasz Swoboda, Piotr Cholewa, Agnieszka Pokojska i Zofia Ziemann przygotowali scenariusze lekcji o przekładzie literackim i przeprowadzili pilotażowe zajęcia w wybranych, gdańskich szkołach. Materiały przygotowane zostały z myślą o wykorzystaniu ich na lekcjach języka polskiego. Dostępne są na stronie: www.tlumaczewszkolach.ikm.gda.pl. Ostatnie warsztaty z cyklu Tłumacze w szkołach odbędą się na początku grudnia. Chętni nauczyciele języka niemieckiego mogą zaprosić tłumacza na swoją lekcję. Informacji udziela Ana Matusevic: ana.matusevic@ikm.gda.pl.

- Tłumaczenie literatury jest czymś pośrednim między sztuką i rzemiosłem. Warsztaty i spotkania prowadzone dla młodszej i starszej młodzieży pozwalają dzieciom odkryć, że nie jest to czynność mechaniczna. Że tłumaczenie jest ważne, może podkreślić walory tekstu oryginalnego, ale też (jeśli nieudane) całkiem je zatracić. Pokazanie ciekawostek, problemów i zabaw związanych z przekładem powinno – sądzę – przekonać, że nie zawsze czytanie w oryginale jest lepsze, że należy nie tylko czytać książki, ale że dla pełnego zrozumienia tekst warto i trzeba poznawać też kulturę, z jakiej tekst pochodzi – mówi Piotr Cholewa, polski tłumacz literatury anglojęzycznej, głównie fantastycznej, m.in. serii Świat Dysku Terry’ego Pratchetta, powieści Orsona Scotta Carda czy Ursuli Le Guin.

Wystawa fotografii Zobaczyć tłumacza:

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2 października, godz. 18.30, ul. Pańska 3.

Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (II p.), 10-26 października, ul. Dobra 56/66. Wstęp wolny

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury będzie świętować Międzynarodowy Dzień Tłumacza 2 października w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Spotkają się tam tłumacze i tłumaczki, którzy opowiedzą o swoich ulubionych miejscach w tekście literackim. Podczas wieczoru w przestrzeni Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie można będzie zobaczyć wystawę zdjęć autorstwa Renaty Dąbrowskiej Zobaczyć tłumacza, przygotowaną dla Gdańskich Spotkań Tłumaczy Literatury „Odnalezione w tłumaczeniu” organizowanych przez Instytut Kultury Miejskiej. Później, od 10 do 26 października wystawę można będzie obejrzeć w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

Zobaczyć tłumacza to seria portretów tłumaczy literatury wykonanych przez gdańską fotografkę Renatę Dąbrowską. Wystawa jest zaproszeniem do zajrzenia za kulisy powstawania najciekawszych przekładów literackich ostatnich lat.

Renata Dąbrowska (ur. 1983) to wielokrotna laureatka polskich konkursów fotografii prasowej, absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W 2012 wydała album z fotografiami pt. „Ja, Renata Dąbrowska - 100 Portretów”. Fotografuje m. in. dla „Gazety Wyborczej”, „Dużego Formatu”, „Wysokich Obcasów”, „Newsweek Polska”, „Polityki”, „Wprost”, „Tygodnika Powszechnego”

Międzynarodowy Dzień Tłumacza to święto obchodzone 30 września, w dzień Świętego Hieronima, autora pierwszego łacińskiego przekładu Biblii, patrona wszystkich tłumaczy. Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na istotną rolę tłumaczy w odbiorze obcojęzycznej literatury i kultury oraz uzmysłowienie czytelnikom, że swoją pracą translatorską współtworzą oni literaturę światową.