Zielona stocznia
Do 2020 roku, zgodnie z unijnymi przepisami, w Polsce musi powstać stocznia recyklingowa. Trwają prace nad wyborem odpowiedniego miejsca.
Projekt „Zielona Stocznia”, zakładający ekologiczny i bezpieczny recykling statków, jest obok budowy promów pasażersko-samochodowych w polskich stoczniach, rozwoju inteligentnych technologii okrętowych oraz koncepcji nowoczesnej modułowej platformy offshore, jednym z czterech filarów Programu Batory. Wchodzi on w zakres Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju w obszarze reindustrializacji, realizowanej przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
Zgodnie z informacją przekazaną przez Biuro Prasowe MGMiŻŚ istotnym powodem podjęcia realizacji tego projektu w Polsce jest poszukiwanie sposobów optymalnego wykorzystania posiadanych zasobów przemysłowych. Projekt jest m. in. wynikiem analizy oraz oceny obecnej i spodziewanej w przyszłości sytuacji na rynku złomowania obiektów. W projekcie uwzględniono możliwość wykorzystania części istniejącej obecnie infrastruktury stoczniowej. Konsekwencją uruchomienia prac ma być też utworzenie nowych miejsc pracy.
W chwili obecnej nie podjęto jeszcze decyzji, gdzie w Polsce ma powstać tzw. zielona stocznia, czyli zakład zajmujący się nowoczesnym i zgodnym ze standardami UE recyklingiem statków. Zgodnie ze wstępnymi założeniami stworzenie takiego obiektu wymaga powierzchni z dostępem do nabrzeża, która liczyć będzie sobie 5-10 ha. Powołana przez resort morski grupa robocza pracuje nad wyborem optymalnej lokalizacji pod budowę obiektu.
Zgodnie z deklaracjami Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej do końca 2017 roku mają zostać przeanalizowane i przedstawione najważniejsze uwarunkowania dla lokalizacji i rozwoju projektu. Analizie zostaną poddane te miejsca, gdzie istnieje już przynajmniej minimalna infrastruktura stoczniowa, na bazie której mogłaby powstać stocznia recyklingowa. Pod uwagę będą brane również istniejące drogi wodne, gwarantujące dostęp do tego typu zakładu dla obiektów pływających, a także chęć współpracy właściciela terenu oraz władz samorządowych. Uruchomienie stoczni jest planowane na rok 2020.
Dotychczasowe analizy wskazują, że projekt „Zielona Stocznia” ma duże szanse na realizację i jest on w dłuższej perspektywie korzystny dla Polski. Wokół takiego zakładu demontażowego zakłada się również stworzenie tzw. „centrum technologicznego”, które ma się zajmować zagospodarowaniem części odpadów.
Na dzień dzisiejszy na zatwierdzonym przez Komisję Europejską wykazie zakładów recyklingu statków znajduje się tylko jeden podmiot z Polski, a mianowicie firma Almex ze Szczecina.
Należy zaznaczyć, że stocznie złomowe były przez wiele lat dochodowym interesem w Europie. Niestety coraz bardziej restrykcyjne kryteria dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska sprawiły, że ich prowadzenie przestało być opłacalne. Biznes przeniósł się zatem do Afryki i Południowej Azji. Tamtejsze firmy stanowią ok. 70 proc. rynku recyklingu statków.
Według wstępnych szacunków, w latach 2011-2025, złomowaniu powinno zostać poddanych ponad 12 tys. statków do 500 GT (GT - miara pojemności tonażu statków), w tym ponad 1560 statków należących do państw UE.