Z pasją i nadzieją na sukces wyruszyli na Morze Północne. To grupa poszukiwaczy, którzy nie poddają się w próbie odnalezienia zaginionego okrętu podwodnego ORP „Orzeł”. To już 10. ekspedycja „Santi. Odnaleźć Orła”, która ma szansę odkryć prawdę o losie polskich marynarzy

Na tropie zaginionego okrętu podwodnego

W poszukiwaniu „Orła” wyruszyła dziesiąta ekspedycja „Santi. Odnaleźć Orła”. Na jej czele stoi Tomasz Stachura, gdyński nurek i pasjonat historii. W skład zespołu wchodzą także hydrografowie: Benedykt Hac, Karol Jacob i Michał Niemkiewicz, fotograf i filmowiec Marek Cacaj oraz historyk Piotr Michalik. W niedzielę, 20 sierpnia, dotarli do Holandii, skąd wypłyną na pełne morze.

Ich celem jest odnalezienie legendarnego polskiego okrętu podwodnego, który zaginął podczas II wojny światowej. Uczestnicy wyprawy wypłyną z portu Ijmuiden i będą działać około 100 mil morskich od wybrzeża Holandii. W morzu spędzą tydzień i sprawdzą jedną z hipotez na temat zaginięcia polskiego okrętu.

– Wierzymy, że „Orłowi” musiało przydarzyć się coś na początku, drugiego czy trzeciego dnia patrolu. Tegoroczna ekspedycja skoncentruje się na nowym obszarze poszukiwań, który jest położony na północny wschód od obszaru A3, gdzie znajdowały się niemieckie pola minowe. Został on wybrany w oparciu o badania tras innych alianckich okrętów podwodnych operujących na Morzu Północnym w maju/czerwcu 1940 roku. Być może „Orzeł” zboczył z trasy, by zdobyć informacje na temat ruchów nieprzyjaciela – mówi Tomasz Stachura, kierownik projektu.

Badacze użyją najlepszego sprzętu

Wyprawa wyruszyła z pokładu statku MV „Tonijn”, który jest wyposażony w nowoczesny, specjalistyczny sprzęt do poszukiwań podwodnych. To nowoczesna jednostka o długości 34 metrów, doskonała do zadań na wodzie.

– Zabraliśmy ze sobą echosondę wielowiązkową, która pozwoli nam dość precyzyjnie badać obiekty, na które natrafimy. Sprzęt, którym dysponujemy, jest najwyższej jakości. Do tego system jest bardzo mobilny i mieści się praktycznie w jednej małej walizce – mówi Karol Jacob, specjalista systemów hydrograficznych.

Ekipa „Santi. Odnaleźć Orła” planuje zbadanie około 120 miejsc, gdzie może leżeć wrak polskiego okrętu podwodnego. Zespół nie przerwie poszukiwań nawet na noc.

– Skupimy się na sprawdzeniu potencjalnych miejsc, gdzie może znajdować się „Orzeł”. To dane pozyskane od rybaków i biur hydrograficznych. Wychodzimy z założenia, że na wrak „Orła” ktoś już mógł się natknąć, ale okręt nie został zidentyfikowany. Nurkowie zejdą do wody tylko wtedy, kiedy prawdopodobieństwo, że znaleźliśmy „Orła” będzie bardzo wysokie. Będziemy brać pod uwagę kształt wraku, a także jego długość i szerokość. Sprawdzimy, czy wymiary znaleziska odpowiadają tym, jakie posiadał „Orzeł” – dodaje Jacob.

Ostatni patrol "Orła" i jego dalsze, nieznane dzieje

Projekt, który trwa od 2014 roku, ma na celu ustalenie dokładnej lokalizacji wraku „Orła” i upamiętnienie jego historii. Dotychczas zespół badawczy przeprowadził wiele badań nad różnymi wrakami, w tym trzema nieznanymi okrętami podwodnymi. Odrzucono również kilka hipotez dotyczących przyczyn zatonięcia „Orła”, takich jak omyłkowy atak aliantów lub niemiecki „Schnellboat” S13. Projekt jest nadal w toku i ma nadzieję na ostateczne rozwikłanie zagadki „Orła”.

„Orzeł” nie wrócił z ostatniego zadania. Polski okręt podwodny, który wyruszył 23 maja 1940 roku na patrol w rejonie A3, gdzie miał zastąpić brytyjski HMS „Trident” i wrócić do Rosyth 8 czerwca. Jednak nie nawiązał kontaktu z dowództwem i nie dotarł do portu. 10 czerwca ogłoszono, że okręt zaginął bez śladu.

fot. „Santi. Odnaleźć Orła”