Więc chodź, pomaluj mą Gdynię na żółto i na niebiesko
Dzięki przedwojennym, czarno-białych fotografiom większość gdynian wie, jak wyglądało ich miasto u swego zarania. Jednak prosty zabieg koloryzacji nadaje tym obrazom realności i tchnie w nie nieco życia. Przedstawiamy kolekcję fotografii, m.in. ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego, które pokolorował Adam Ciećwierz – warszawiak, autor publikacji o swoim mieście i okolicach oraz pasjonat Trójmiasta.
Ikony gdyńskiej architektury na przedwojennej fotografii pokolorowanej przez Adama Ciećwierza. Źródło: NAC
Adam Ciećwierz z zamiłowania i wykształcenia jest varsavianistą, zajmuje się opisywaniem historii i współczesności Mazowsza i Warszawy, w której mieszka od urodzenia. W swoich licznych publikacjach - książkach i artykułach, a także na wystawach i wydarzeniach publicznych przybliża dzieje regionu, rolę samorządu w ochronie dziedzictwa oraz walory Wisły. Ale jest też wielkim entuzjastą Pomorza Gdańskiego, jego historii oraz walorów przyrodniczych i kulturowych, a szczególnie Trójmiasta.
Jedną z jego aktywności jest kolorowanie starych fotografii, czym zajmuje się od kilku lat. Używa ich do promowania dziejów lokalnych w internecie.
- Mimo, że nie powinno się traktować nałożonych sztucznie barw jako źródła historycznego, to po odpowiednim przygotowaniu, uwspółcześniają i urealniają one zatrzymany w czasie kadr, zmieniając przy tym całkowicie postrzeganie historii przez odbiorcę – mówi Adam Ciećwierz. - W ostatnich tygodniach postanowiłem zretuszować i pokolorować część ogólnodostępnych w sieci zdjęć, bliskich mojemu sercu miast Gdyni, Sopotu, Gdańska i ich okolic. Trójmiasto to moja miłość. Każdego lata tu przyjeżdżam, ale w tym roku nie mogłem, więc pomalowałem zdjęcia – śmieje się pasjonat. - Chciałem się podzielić z innymi pasjonatami, nie myślałem, że pojawi się tak pozytywny odbiór. Popularność tych zdjęć przeszła jakiekolwiek wyobrażenie. Być może ich sukces zainspiruje profesjonalne studia graficzne Trójmiasta, które zechcą przygotować swoją wystawę lub wydać album z dawnymi widokami w kolorze.
Autor wyselekcjonował ponad sto starych fotografii z Trójmiasta. Obróbka każdej z nich pochłonęła minimum kilka godzin pracy.
- Największą ilością dobrej jakości zdjęć z przedwojnia, dostępnych w archiwach cyfrowych, cieszy się Gdynia. Stąd też blisko połowa zbioru została poświęcona właśnie jej. Wiodącymi motywami są widoki ulic i panoramy miasta czyli treści wzbudzające największe zainteresowanie szerokiej liczby odbiorców. Znajdują się na nich zarówno główne arterie śródmiejskie i fragmenty portu, jak też obszary położone na Oksywiu, Kamiennej Górze czy też w Orłowie – opowiada Ciećwierz.
Na zdjęciach widać, jak Gdynia stopniowo przeobraża się z wioski niczym motyl z poczwarki i nabiera wielkomiejskiego charakteru – pośród pól i rozległych pustych przestani oraz wiejskich chat wyrastają imponujące, modernistyczne budynki, jak zamieszczony na poniższym zdjęciu gmach Komisariatu Rządu, w którym mieścił się magistrat.
Fotografia współczesna budynku Urzędu Miasta Gdyni: Przemysław Kozłowski
Pod koniec lat 20. XX wieku Gdynia liczyła już około 60 tys. mieszkańców, dlatego zaistniała konieczność budowy nowego, większego budynku dla magistratu, który swą siedzibę miał w historyzującym budynku przy ul. Starowiejskiej 50. Projekt nowego kubicznego gmachu przygotował w duchu modernizmu znany architekt Jerzy Müller, który został kierownikiem Oddziału Zabudowy. Budynek na skrzyżowaniu ul. Świętojańskiej i al. Kasyna (obecnie al. Marszałka Józefa Piłsudskiego) ukończono w 1930 roku. W drugiej połowie lat 30. siedziba władz wciąż rosnącego miasta znów stała się zbyt mała, dlatego przystąpiono do jej rozbudowy. W 1937 oddano do użytku wyższe o jedną kondygnację skrzydło od strony al. Piłsudskiego, w którym powstało główne wejście z szerokimi, obrotowymi drzwiami, znajdującymi się tu do dziś. Obiekt został zniszczony w czasie działań wojennych, a w marcu 1945 roku wyremontowany. W czasach PRL-u starsze skrzydło od strony ul. Świętojańskiej zostało podwyższone o jedną kondygnację, a tym samym zrównane ze skrzydłem przy al. Piłsudskiego i tak ratusz wygląda współcześnie.
Pokolorowane przez Adama Ciećwierza zdjęcia z Gdańska i Sopotu można obejrzeć na jego profilu facebookowym.