Węzły integrujące różne środki transportu, nowe trolejbusy, przystanki i buspasy, kolejna odsłona Parku Centralnego, miejsca rekreacji na Kamiennej Górze i w dzielnicach, zbiorniki retencyjne, a do tego remonty drogowe i zmiany w Śródmieściu. Za nami szczególny rok, który pomimo wielomiesięcznego kryzysu związanego z pandemią obfitował w inwestycje. Podsumowujemy, co zmieniało się w Gdyni w 2020 roku.

To było kilkanaście pracowitych i wymagających miesięcy, w których – pomimo nadzwyczajnych okoliczności, jakie w marcu zaskoczyły cały kraj – udało się zrealizować wcześniejsze założenia inwestycyjne. Pandemia mocno nadwyrężyła samorządowe budżety, ale budowy, przebudowy, modernizacje, prace projektowe i koncepcyjne nie stanęły nawet na moment.

Zerkamy na listę gdyńskich inwestycji, które były realizowane lub udało się zrealizować w mijającym 2020 roku i podsumowujemy zmiany, jakie zaszły w miejskiej przestrzeni. Trwają wielkie realizacje, których koszta sięgają wielomilionowych kwot, ale sami gdynianie w swoim bezpośrednim otoczeniu odczuli też szereg mniejszych realizacji.

- Ten rok minął pod znakiem inwestycji, które znacznie podnoszą jakość życia w naszym mieście. Mowa tutaj oczywiście o terenach rekreacyjnych, na czele z nową częścią Parku Centralnego i rewitalizacją Kamiennej Góry, nowej infrastrukturze rowerowej, przejściach dla pieszych czy rozwiązaniach drogowych wpływających na bezpieczeństwo gdynian. Dynamicznie zmieniamy gdyńskie Śródmieście i turystyczne wizytówki miasta, a przede wszystkim realizujemy lub rozpoczynamy przygotowania do kilku ogromnych inwestycji, które usprawnią poruszanie się po Gdyni – wymienia Marek Łucyk, wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju.

Oprócz tego, co działo się na miejskich placach budowy, miasto inwestowało także w inne działania. Kolejny skok jakościowy (a nawet „skoki”) odczuli m.in. pasażerowie gdyńskiej komunikacji miejskiej, która stawia na elektromobilność i zeroemisyjność.

- Pandemia nie zatrzymała gdyńskiego tempa zmian. Konsekwentnie realizowaliśmy projekty, które mieliśmy w planie jeszcze przed koronowym kryzysem. Rok 2020 to kolejne wielomilionowe nakłady na komunikację miejską, dzięki czemu po nowych buspasach jeżdżą m.in. supertrolejbusy, wkrótce będziemy też gotowi na uruchomienie kursów innowacyjnych elektrobusów, zmodernizowaliśmy zatoki przystankowe. Ruszyliśmy z długofalowym projektem zakładającym likwidację „kopciuchów” w budynkach komunalnych. Jako miasto współpracujemy przy realizacji dużych inwestycji zewnętrznych, wymieniając chociażby łącznik Trasy Kaszubskiej czy kolejny krok w sprawie Drogi Czerwonej prowadzącej do portu. To był naprawdę pracowity rok, który będzie miał swoją kontynuację w następnych miesiącach – podsumowuje Katarzyna Gruszecka-Spychała, wiceprezydent Gdyni ds. gospodarki.

Wielkie projekty, które zmienią miasto

Największym zainteresowaniem zawsze cieszą się projekty dużych rozmiarów, a zatem to od nich rozpoczynamy inwestycyjne podsumowanie roku 2020. Pod tym względem najważniejszym hasłem ostatnich miesięcy śmiało możemy uznać słowo „węzeł”.

Jesienią wykonawca węzła Chylonia poinformował o dojściu do półmetka inwestycji, która rozpoczęła się jeszcze w końcówce 2019 roku. Po byłym placu przed dworcem w Chyloni nie ma już śladu, natomiast gotowy jest podziemny parking, trwają jeszcze prace nad pozostałymi, nadziemnymi elementami infrastruktury, które stworzą wygodne miejsce do przesiadki między różnymi środkami transportu.


^{Tak wyglądał postęp prac na budowie węzła Chylonia, fot. Marcin Mielewski}

Z końcem października nastąpiło natomiast otwarcie ofert na kolejny projekt pod szyldem „węzeł” - tym razem w zupełnie innej części Gdyni. Miasto otrzymało propozycje od pięciu wykonawców, którzy są gotowi zaprojektować i wybudować warty ponad 122 miliony złotych węzeł Karwiny. Trwa procedura przetargowa, zatem prawdopodobnie w przyszłym roku czekają nas kolejne dobre wieści w sprawie największej gdyńskiej inwestycji ostatnich lat – projekt obejmuje m.in. przebudowę układu drogowego ulicy Wielkopolskiej i sąsiednich ulic, duży parking kiss&ride przy stacji PKM czy nową infrastrukturę dla autobusów i trolejbusów, w tym także kolejne buspasy.


^{Ten fragment drogowego układu Karwin zmieni się nie do poznania dzięki budowie węzła, fot. Michał Puszczewicz}

Ogromne zmiany czekają także kierowców, którzy przemieszczają się do oraz z północnych dzielnic miasta. Gdynia w porozumieniu z PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. rozpoczęła procedury przetargowe dla budowy wiaduktu drogowego na ul. Puckiej, nad torami kolejowymi stacji Gdynia Port. Na początku grudnia nastąpiło otwarcie ofert, swoje propozycje złożyło dwóch wykonawców. Wcześniej wartość projektu, mającego zlikwidować kolizyjne przejazdy kolejowe, określono na ponad 82 miliony złotych. Przed nami wybór wykonawcy, który zaprojektuje i wybuduje wiadukt.


^{Wiadukt drogowy w ulicy Puckiej ułatwi przemieszczanie się na północ Gdyni}

Już gotowy i otwarty dla mieszkańców jest natomiast drugi etap Parku Centralnego. Z końcem września oddano do użytku zupełnie nową przestrzeń do rekreacji i aktywnego wypoczynku, w której znalazły się m.in. nowa fontanna multimedialna, duże place zabaw dla najmłodszych, zewnętrzna siłownia, poszerzony skatepark i mnóstwo nowej zieleni. Przed nami jeszcze trzeci, ostatni etap prac.


^{Mieszkańcy już korzystają z drugiego etapu Parku Centralnego, fot. Kamil Złoch}

Jeśli nie odpoczynek w Parku Centralnym, to… na Kamiennej Górze. W czerwcu dokonano odbioru prac rewitalizacyjnych po pierwszym etapie. To ogromne zmiany na terenie już istniejącego parku, które objęły jego górny i środkowy taras. Nowoczesna winda, ogólnodostępne toalety, zaplecze techniczne i nowa plenerowa scena letnia z widownią – to najważniejsze elementy rewitalizacji wartej prawie 10 milionów złotych.


^{Rewitalizacja parku na Kamiennej Górze to m.in. nowa scena plenerowa, winda czy ogólnodostępne toalety, fot. Marcin Mielewski}

W marcu podpisano też umowę z wykonawcą dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla obwodnicy Witomina – jednej z największych inwestycji drogowych w Gdyni planowanych na najbliższe lata. Trasa odciąży ruch tranzytowy do centrum i usprawni komunikację w zachodnich dzielnicach Gdyni. Po „sąsiedzku” będzie toczyć się jeszcze jedna duża inwestycja drogowa, czyli przebudowa ulicy Chwarznieńskiej na tzw. odcinku witomińskim wraz z budową drogi rowerowej na ulicy Rolniczej. W maju miasto zawarło umowę z firmą, która wykona dokumentację projektowo-kosztorysową.


^{Wstępna koncepcja przebiegu Obwodnicy Witomina}
 

Postawiliśmy na retencję

W 2020 roku przybywało w Gdyni szczególnych miejsc, które walory widokowe łączą z niezwykle praktycznym zastosowaniem. Nowe zbiorniki retencyjne będą zabezpieczać dzielnice Gdyni przed skutkami ulewnych deszczy i ewentualnymi podtopieniami.

W ostatnich miesiącach mocno posunęły się prace przy pierwszym i drugim etapie odtworzenia Potoku Wiczlińskiego, który zabezpieczy Chwarzno-Wiczlino, a jego mieszkańcom da jednocześnie nowe, malownicze miejsce do spacerowania i relaksu w okolicznościach przyrody. Jesteśmy już blisko momentu, w którym znów popłynie woda w dopływie rzeki Kaczej. Powstały dwa zbiorniki retencyjne, w perspektywie jest jeszcze trzeci, „suchy” zbiornik. Trwają też prace projektowe dla trzeciego etapu tej inwestycji.


Od listopada nowy zbiornik retencyjny stał się też lubianym miejscem spacerów dla mieszkańców Witomina. Kończą się prace związane z przebudową ul. Hodowlanej, gdzie oprócz wymiany nawierzchni drogi, oświetlenia czy podziemnych instalacji jednym z kluczowych elementów projektu była właśnie skuteczna retencja wód opadowych.

Miliony na nowoczesną komunikację

Rok 2020 był też czasem wielkiej inwestycji w rozwój gdyńskiej komunikacji miejskiej. Miasto stawia w tym względzie na elektromobilność, innowacyjne rozwiązania i komfort pasażerów, pamiętając jednocześnie o ekologii i wyzwaniach klimatycznych.

Najistotniejsza zmiana to trolejbusy, które powróciły na północ Gdyni. A konkretniej: supertrolejbusy. W lipcu kursowanie rozpoczęły pojazdy łączące cechy elektrobusów i trolejbusów, zakupione dzięki dofinansowaniu z programu GEPARD. To sześć fabrycznie nowych Solarisów Trollino 12 Electric, które pozwalają mieszkańcom Obłuża, Pogórza czy Oksywia na korzystanie z zeroemisyjnego transportu w codziennych podróżach. Korzystają z pojemnych baterii, które ładują się w trakcie jazdy pod siecią.


^{Nowe supertrolejbusy w zajezdni PKT, jeszcze przed wyruszeniem do północnych dzielnic, fot. Przemysław Kozłowski}

W ostatnich miesiącach trwała też inwestycja, której efekty dopiero odczujemy – w różnych dzielnicach Gdyni powstaje sieć stacji ładowania przeznaczonych dla autobusów elektrycznych. To 7 tzw. szybkich ładowarek na pętlach i przystankach końcowych oraz 22 standardowe ładowarki w bazie PKA. Infrastruktura posłuży nowej partii elektrobusów, które wkrótce mają trafić do Gdyni – w listopadzie ogłoszono przetarg na zakup 16 standardowych i 8 przegubowych autobusów elektrycznych. Wartość całego projektu, łącznie z nowym taborem, opiewa na ponad 81 milionów złotych, z czego znaczną część pokrywa zewnętrzne dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej.

Na tym nie kończą się zmiany w publicznym transporcie. Pasażerowie gdyńskich autobusów i trolejbusów w 2020 roku poruszali się sprawniej m.in. dzięki rozbudowaniu sieci miejskich buspasów. Nowe pasy dedykowane komunikacji zbiorowej wyznaczono na najbardziej zatłoczonych arteriach Gdyni: w ciągu ulicy Wielkopolskiej (700 metrów), Rolniczej (470 metrów), Hutniczej (400 metrów) i Małokackiej (800 metrów).


^{W 2020 roku w Gdyni pojawiło się kilka nowych buspasów, m.in. w ulicy Rolniczej, Wielkopolskiej i Hutniczej}

Oprócz sprawniejszych podróży w godzinach szczytu pasażerowie korzystają też z odnowionych przystanków – w połowie roku ruszyła modernizacja najbardziej wyeksploatowanych 11 zatok, w ramach projektu pojawiło się też 12 kolejnych tablic informacji pasażerskiej.


^{Zmodernizowano 11 zatok przystankowych w różnych dzielnicach Gdyni, fot. ZDiZ w Gdyni}

Pod koniec roku w Gdyni stanęły też pierwsze energooszczędne wiaty przystankowe – innowacyjne konstrukcje z panelem fotowoltaicznym na dachu, które gromadzą energię słoneczną i wykorzystują ją do oświetlania przystanku.


^{Nocne oświetlenie jednego z nowych eko-przystanków w Gdyni, fot. ZKM Gdynia}

W sierpniu na ulicach bardziej „górskich” dzielnic Gdyni pojawiły się też fabrycznie nowe midibusy zakupione przez prywatnego operatora, które kursują na liniach obsługujących Mały i Wielki Kack, Kamienną Górę, Działki Leśne, Grabówek, Leszczynki i Chylonię.


^{Nowe midibusy podczas prezentacji na skwerze Arki Gdynia, fot. Kamil Złoch}
 

Budujemy KLIMATyczne Centrum

Śródmieście Gdyni zmienia swoje oblicze. W 2020 roku na pełnych obrotach ruszył projekt KLIMATycznego Centrum, które ma tętnić życiem, zachęcać przyjemną zielenią i rozwiązaniami przyjaznymi pieszym oraz rowerzystom. Na przestrzeni minionych miesięcy gdynianie obserwowali szereg mniejszych inwestycji, które odmieniły dobrze już znane przestrzenie.

I tak od lipca ulica Świętojańska, jeden z symboli układu urbanistycznego Gdyni, stała się jednokierunkowa. Zmiana organizacji ruchu na legendarnej ulicy to uspokojenie ruchu samochodowego, kolejny kontrapas dla komunikacji miejskiej oraz ułatwienie rowerzystom przemieszczania się po jednej z głównych dróg w Śródmieściu.


^{Prezydent Gdyni, Wojciech Szczurek z początkiem lipca zapowiedział zmianę organizacji ruchu na ulicy Świętojańskiej, fot. Przemysław Kozłowski}

Kolejna turystyczna wizytówka miasta, molo Południowe, także zmieniła swoje oblicze i stała się miejscem wypoczynku. Zlikwidowano parking samochodowy, a w jego miejscu pojawiły się drzewa, ławki, trawniki i charakterystyczny, podświetlany napis „Gdynia”.


^{Tak po metamorfozie w ramach KLIMATycznego Centrum wygląda końcowy fragment Molo Południowego, fot. ZDiZ w Gdyni}

Przy ruchliwym skwerze Kościuszki powstały nowe, bezpieczne przejścia dla pieszych, tak samo przy ulicy Jana z Kolna, bardziej przyjazny pieszym stał się też fragment ulicy 3 Maja, przy ulicy Zawiszy Czarnego wybudowano peron przystankowy zachęcający do korzystania z komunikacji miejskiej, a na ulicy 10 Lutego pieszy i rowerzyści również zyskali dodatkową przestrzeń. O odpowiedni klimat w najpopularniejszych spacerowych lokalizacjach - przy bulwarze Nadmorskim, skwerze Kościuszki i alei Jana Pawła II dbają nowe, nawiązujące do gdyńskiego modernizmu latarnie z oświetleniem LED. Jedna z najważniejszych zmian w ramach KLIMATycznego Centrum jeszcze przed nami – w połowie roku podpisano umowę z konsorcjum firm, które zaprojektuje przebudowę ulicy Starowiejskiej oraz remont ulicy Abrahama.


^{Nowe latarnie nawiązujące do stylu modernistycznego przy bulwarze Nadmorskim, fot. Dzielnice #wGdyni}
 

Inwestycje dla mieszkańców

Podsumowując rok 2020 nie sposób nie wspomnieć o dużych inwestycjach, które podnoszą jakość życia mieszkańców w konkretnych dzielnicach Gdyni – to chociażby prace związane z Przystaniami, czyli sąsiedzkimi miejscami spotkań i rozwoju.

We wrześniu oficjalnie otwarto Przystań Śmidowicza 49, w której mieszkańcy Oksywia znajdą m.in. punkt informacyjny Gdyńskiego Centrum Kontaktu, dzielnicowy ośrodek pomocy społecznej, miejski klub seniora, urządzenia sportowe i rekreacyjne, miejsce do spokojnego wypoczynku czy ogród społeczny.


^{Przystań Śmidowicza już dla mieszkańców - to zupełnie nowe centrum sąsiedzkie na Oksywiu, fot. Jacek Klejment}

Kolejna lokalizacja tego typu powstaje też w Chyloni – pod koniec roku ruszyły prace przy przebudowie budynku dawnego Zespołu Szkół Ekologicznych na potrzeby Przystani Chylońska 237. Będą tam funkcjonować: centrum sąsiedzkie, filia Biblioteki Gdynia, Dzielnicowy Ośrodek Pomocy Społecznej nr 3 oraz świetlica opiekuńcza MOPS.

Miasto inwestuje też w czyste powietrze. Jeszcze w pierwszej połowie roku ruszył gdyński program likwidacji tzw. kopciuchów w gminnych budynkach mieszkalnych na lata 2020-2023. Dzięki środkom przeznaczonym na ten cel należące do miasta mieszkania zostaną wyposażone w indywidualne/grupowe ogrzewanie gazowe lub podłączone do miejskiej sieci grzewczej. Program umożliwia także montaż pomp ciepła i łącznie jego koszt sięga 16 milionów złotych. Po jego zakończeniu emisja szkodliwych pyłów powinna zmniejszyć się o prawie 32 tony.

Na przestrzeni ostatnich miesięcy oddano do użytku szereg projektów, o realizacji których swoimi głosami zadecydowali gdynianie głosujący w Budżecie Obywatelskim. To m.in. zakończenie przebudowy skweru Arki Gdynia, nowe strefy wypoczynku i ćwiczeń oraz stacja naprawy rowerów na Demptowie i Pustkach Cisowskich, naziemne przejście dla pieszych na ulicy Śląskiej, rozbudowa placu zabaw przy ulicy Dedala na Babich Dołach, doświetlenie trzech przejść dla pieszych na Dąbrowie.


^{Nowa infrastruktura do sportu i rekreacji na Pustkach Cisowskich-Demptowie}

Powstał też wybrany głosami mieszkańców w Budżecie Obywatelskim nowy skatepark pod Estakadą Kwiatkowskiego.


^{Nowy skatepark zlokalizowany pod Estakadą Kwiatkowskiego, fot. gdyniasport.pl}

Przede wszystkim – ruszył proces budowy łącznie 9 parków kieszonkowych w różnych dzielnicach Gdyni.


^{Parki kieszonkowe to jeden z ogólnomiejskich projektów Budżetu Obywatelskiego}

Najświeższą z realizacji Budżetu Obywatelskiego, którą udostępniono mieszkańcom w grudniu jest 600-metrowa bieżnia dla biegaczy przy bulwarze Nadmorskim.


^{Bieżnia dla biegaczy przy bulwarze Nadmorskim, jeden z projektów Budżetu Obywatelskiego, fot. gdyniasport.pl}
 

Modernizujemy i utrzymujemy drogi

Jedna z ważniejszych inwestycji związanych z drogami, która – co ważne – jednocześnie przyniesie spore oszczędności, to powstanie pierwszej bazy Letniego i Zimowego Utrzymania Dróg (LIZUD) na Kaczych Bukach. Gdynia postawiła na własny sprzęt i infrastrukturę, które umożliwią odśnieżanie dróg i chodników czy czyszczenie ulicznych nawierzchni własnymi siłami. Nową bazę techniczną LIZUD, w której stacjonuje 19 specjalistycznych pojazdów oficjalnie uruchomiono w grudniu. Szacunkowo inwestycja w profesjonalny sprzęt do utrzymania dróg ma pozwolić na kilkukrotne oszczędności w porównaniu do kwot z poprzednich lat.


^{Nowa baza LiZUD na Kaczych Bukach, fot. Kamil Złoch}

Każdego roku miejskie środki są też przeznaczane na bieżące remonty i modernizacje dróg publicznych – to zarówno wymiany nawierzchni i chodników, jak również elementy poprawiające bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu.

Spośród drogowych projektów zrealizowanych w Gdyni w 2020 roku warto wspomnieć o remoncie odcinka alei Zwycięstwa oraz odcinka ulicy Morskiej na wysokości ul. Chylońskiej, przebudowano też okolice skrzyżowania alei Marszałka Piłsudskiego z ul. Legionów czy newralgiczne skrzyżowanie ulic Puckiej–Unruga–Czernickiego-Złotej na Pogórzu, gdzie powstało rondo.


^{Budowa nowego rona na newraglicznym skrzyżowaniu na Pogórzu, fot. Kamil Złoch}

Do listy prac drogowych dochodzą inwestycje drogowe, które służą w większym stopniu mieszkańcom poszczególnych dzielnic, np. kompleksowa przebudowa ulic Atlasa, Jowisza oraz Marsa na Chwarznie-Wiczlinie.


^{Prace przy już zakończonej kompleksowej przebudowie ulicy Atlasa na Chwarznie-Wiczlinie, fot. Kamil Złoch}

W 2020 roku ruszyły też postępowania związane z ważnymi fragmentami drogowego układu na północy miasta – podpisano umowę na wykonanie dokumentacji projektowej dla rozbudowy ul. Unruga na odcinku od Estakady Kwiatkowskiego do skrzyżowania z ul. Bosmańską.


^{Mapa z zaznaczonym zakresem przebudowy ulicy Unruga na Obłużu}

Trwają też procedury związane z przetargiem na rozbudowę ulicy Kwiatkowskiego od skrzyżowania z ul. płk. Dąbka do ul. Unruga.


^{Przebudowy doczeka się odcinek ulicy Kwiatkowskiego na Obłużu, fot. Dzielnice #wGdyni}

Za nami szereg zmian, które podnoszą bezpieczeństwo pieszych m.in. przy gdyńskich przedszkolach i szkołach. Wśród nich warto wymienić chociażby 3 nowe organizacje ruchu w okolicach placówek edukacyjnych na Dąbrowie i Karwinach, a także wyświetlacze prędkości uspokajające ruch samochodowy w pobliżu szkoły przy ul. Unruga na Obłużu.


^{Przy gdyńskich przedszkolach i szkołach pojawiła się nowa, bezpieczna infrastruktura drogowa, fot. ZDiZ w Gdyni}
 

Rowerowe zmiany

Zadowoleni z 2020 roku z pewnością mogą być gdyńscy rowerzyści. W mieście przybyło inwestycji przeznaczonych dla tych, którzy lubią przemieszczać się na jednośladach. Nowa infrastruktura rowerowa to m.in. trzy parkingi rowerowe, które powstały przy kanale portowym na ul. Janka Wiśniewskiego, przy węźle Ofiar Grudnia 70' i na Kolibkach. W centrum miasta stanęły 33 nowe stojaki rowerowe, 32 nowe drogowskazy dla rowerzystów zamontowano w różnych dzielnicach, a przy skrzyżowaniach pojawiło się 45 nowych podpórek. Ponadto przy międzynarodowej trasie R-10 na ul. płk. Dąbka stanął nowy licznik rowerowy. Dzięki współpracy z radami dzielnic zamontowano też trzy nowe samoobsługowe stacje napraw rowerów. Powstały na Leszczynkach, Grabówku i Wielkim Kacku, wzdłuż popularnych dróg rowerowych.

A jeżeli chodzi o same drogi rowerowe, to w minionym roku ich sieć w Gdyni powiększyła się o kolejne fragmenty. Przejazdy na rowerze ułatwia m.in. łącznik na Dąbrowie, który wybudowano przy nowo powstałym parku kieszonkowym pomiędzy ulicą Tymiankową i Miętową. Istotną zmianą dla cyklistów poruszających się po gdyńskim Śródmieściu jest wybudowanie nowego, 260-metrowego odcinka drogi rowerowej między X Liceum Ogólnokształcącym, a wyjściem ze stacji SKM przy ul. Władysława IV, który połączył dwie istniejące do tej pory drogi.


^{Nowy, brakujący fragment drogi rowerowej przy ulicy Władysława IV, fot. Przemysław Kozłowski}

Przebudowano też 110-metrowy odcinek trasy dla rowerów na wysokości kapliczki przy al. Zwycięstwa. Ponadto najbardziej wysłużone fragmenty już istniejących dróg rowerowych przy ul. Morskiej i Unruga zyskały w tym roku nową nawierzchnię.

Źródło: UM Gdynia