Rzeczy, których nie wiesz o chlebie!
Pieczywo to pożywienie, z którym spotykamy się każdego dnia. Wówczas myślimy, że wiemy o nim wszystko, ale czy aby na pewno? Zapraszamy do lektury, zapewne niektóre fakty Was zaskoczą.
Chleb jest ciastem wypiekanym z połączenia różnego rodzaju mąk i wody, najczęściej, ale nie zawsze fermentacji alkoholowej (z wykorzystaniem drożdży). Temperaturą odpowiednią do wypieku jest minimum 200 stopni. Tradycyjny bochenek chleba zawiera aminokwasy, witaminy i minerały, zaś pełnoziarnisty jest dodatkowo bogatszy w potas, sód, wapń i fosfor. Oprócz chleba pulchnego, wyrabianego z ciasta drożdżowego lub ciasta z dodatkiem proszku do pieczenia, znane są również odmiany chleba opartego na niespulchnianym cieście kruchym. Zaletą pierwszego jest to, że lepiej się gryzie i trawi.
Wyraz „chleb” jest zapożyczeniem z języka starogermańskiego- „hlaiba”. Według szacunków Instytutu Polskie Pieczywo w 2015 roku, przeciętny Polak zjadł ponad 45 kilogramów pieczywa!
Cudowny wypiek jest znany ludzkości co najmniej od dziesięciu tysięcy lat! Jest wymieniany w najstarszych źródłach historii kultury materialnej Europy i Bliskiego Wschodu. Stanowi jeden z podstawowych składników codziennej diety człowieka. Odgrywa rolę kultową, gdyż wzmianki o nim można także znaleźć w Starym Testamencie czy dziełach Homera.
Wygląd i właściwości chleba zmieniały się na przestrzeni wieków wraz z doskonaleniem techniki otrzymywania mąki oraz przyrządzania i wypieku ciasta. Najbardziej pierwotną formą są placki z mąki i śruty pieczone w popiele, na rozgrzanych kamieniach, a później także na ruszcie i blachach. Odrębnym rodzajem chleba były suche placki starożytnych Izraelitów- maca. Z czasem nauczono się zwiększać pulchność bochnów chleba poprzez poddawanie ciasta samorzutnej fermentacji. Dzięki temu całość nabierała gąbczastej struktury, a po upieczeniu chleb był smaczniejszy i lepiej się trawił. Do wywołania fermentacji używano części ciasta z poprzedniego zaczynu lub drożdży z osadów winiarskich. Chleb wypiekany z ciasta drożdżowego spożywano zarówno w starożytnym Egipcie, Grecji jak i w Rzymie, gdzie za czasów Oktawiana Augusta istniało ponad 300 piekarń.
Od dawien dawna chleb zajmuje szczególne miejsce w tradycji obrzędowej, począwszy od wielkich świąt po uroczystości rodzinne, tj. wesela czy pogrzeby. Nieodłącznym elementem każdego wydarzenia weselnego był kołacz- symbol mądrości, gościnności i płodności, zaś w czasie pogrzebów był pożywieniem dla duszy zmarłego, a także środkiem ochrony przed atakami pochodzącymi ze świata zmarłych. Współczesne dzielenie się opłatkiem podczas wieczerzy wigilijnej jest pochodną staropolskiego zwyczaju łamania się chlebem obrzędowym.
Pieczywo zajmuje specjalne miejsce w kulturze słowiańskiej. Na co dzien spożywano placek chlebowy zwany podpłomykiem (w języku staropolskim nosił również nazwę wychopieńka). Odświętną formą był kołacz, który był obowiązkowym punktem menu podczas wesel i świąt. W późniejszym okresie sztukę piekarską rozwijano głównie w klasztorach i rzemieślniczych piekarniach miejskich. Chleb krojony w sprzedaży pojawił się dopiero pod koniec lat 20. ubiegłego wieku. Wynalazcą maszyny do krojenia był Otto Frederick Rohwedder. Jego wynalazek okazał się sukcesem i był reklamowany jako „największy krok naprzód w branży piekarskiej od czasu pakowanego chleba”.