Program profilaktyki przeciwcukrzycowej na Pomorzu
Ankieta ryzyka, test OGTT lub FPG, konsultacje lekarskie i pielęgniarskie, indywidualne spotkania z dietetykiem i fizjoterapeutą to m.in. założenia programu przeciwdziałania cukrzycy typu 2. Sprawdź, czy jesteś zagrożony cukrzycą i wypełnij specjalną ankietę Findrisk już dziś.
Program przeciwcukrzycowy jest realizowany od 2019 r. i trwa do 2023 r.
Czym jest program przeciwcukrzycowy?
Cukrzyca jest dziś jedną z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych na świecie. Wyróżnia się dwie jej postacie: cukrzycę typu 1, którą nazywa się młodzieńczą i cukrzycę typu 2. Cukrzyca typu 2 jest jedną z najczęściej występujących chorób na świecie. Może wynikać z obciążeń genetycznych, ale też z otyłości, złej diety czy braku aktywności fizycznej. Niestety województwo pomorskie znajduje się w czołówce, jeśli chodzi o nowe zachorowania na cukrzycę. Dlatego Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego opracował specjalny program profilaktyczny, który dotyczy aktywnych zawodowo Pomorzan z tzw. grupy podwyższonego ryzyka, czyli w wieku 18-64 lat. Chodzi w nim o znalezienie osób ze stanem przedcukrzycowym oraz chorych na cukrzycę w fazie jej bezobjawowego przebiegu. Ważne jest uświadomienie pacjentom, że to bardzo podstępna choroba, która przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów. Zazwyczaj jest diagnozowana przy wykonywaniu innych badań, stąd zyskała miano cichego zabójcy.
Program jest elementem szerszych działań profilaktycznych skierowanych do mieszkańców województwa pomorskiego, który w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego wspiera finansowo i organizacyjnie Zarząd Województwa. Natomiast w ramach projektów pozakonkursowych w ramach ZIT program realizowany jest też w: Gdańsku, Gdyni, Sopocie oraz powiatach: kartuskim, puckim, tczewskim, wejherowskim i gdańskim.
Jak skorzystać?
Program jest podzielony na trzy etapy. Najpierw należy wypełnić jedną z 270 tys. ankiet Findrisk, która określa obciążenie zachorowaniem na cukrzycę. W przypadku kwalifikacji do programu zaczyna się kolejny etap. Pacjent powinien wybrać placówkę, która znajduje się najbliżej miejsca zamieszkania. W takich ośrodkach 30 tys. najbardziej zagrożonych cukrzycą typu 2 osób, przechodzi specjalistyczne badania, które określają stan zdrowia. Wykonywane są badania OGTT (doustny test obciążenie glukozą – przyp. red.) lub FPG (glikemia na czczo – przyp. red.). Na tej podstawie pacjenci otrzymają zalecenia dotyczące dalszego postępowania. Ostatni etap to działania edukacyjne przeznaczone dla pięciu tysięcy osób. Mają zmobilizować pacjenta do zmiany trybu życia i wzięcia odpowiedzialności za swoje zdrowie. Są to m.in. o: konsultacje lekarskie, porady dietetyka i fizjoterapeuty. Pacjenci będą uczyli się, jak przygotować zbilansowany posiłek i zwiększyć poziom aktywności fizycznej. Jest to bardzo ważne zwłaszcza u osób z nadwagą i otyłością.
O cukrzycy
Cukrzyca to choroba metaboliczna objawiająca się nieprawidłowym poziomem glukozy we krwi. Na świecie choruje na nią ponad 420 mln ludzi, a w Polsce to ponad 2,7 mln osób. Niestety 26 proc. Polaków nawet o tym nie wie. Szacuje się, że kolejne dwa miliony Polaków ma stan przedcukrzycowy, czyli jest o krok od zachorowania. Cukrzyca jest chorobą postępującą, a jej rozwój przebiega stopniowo. Kiedyś dotyczyła przeważnie osób starszych i nazywana była cukrzycą starczą. Jednak ze względu na epidemię otyłości wiek zachorowania na cukrzycę typu 2 znacznie się obniżył. Obecnie występuje coraz częściej u młodszych, ale otyłych osób, czasem nawet nastolatków. Konsekwencje nieleczonej cukrzycy typu 2 mogą prowadzić do uszkodzenia oraz zaburzeń funkcjonowania i niewydolności różnych narządów m.in. serca, oczu czy mózgu.
Profilaktyka jest ważna
Pacjenci, zanim zaczną przyjmować leki, powinni zmienić styl życia. Chodzi o dietę, przygotowywanie posiłków z tzw. niskim indeksem glikemicznym, aktywność fizyczną i utratę nadmiernych kilogramów. Wszystko po to, aby obniżyć poziom cukru we krwi bez stosowania leków. Jeśli jednak zmiana trybu życia i dieta nie pomagają, wówczas trzeba zacząć brać leki. Taka terapia jest skuteczna przez kilka lub kilkanaście lat. Dopiero po tym okresie konieczne jest leczenie insuliną. Co ważne, cukrzyca typu 2 jest chorobą, której do pewnego stopnia można zapobiegać. Chodzi o m.in.: regularną aktywność fizyczną, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, dietę bogatą w świeże warzywa, produkty pełnoziarniste, chude mięso oraz ryby, a eliminującą produkty wysoko przetworzone. Może to ograniczyć epidemię cukrzycy. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i badania kontrolne, które pomogą wykryć chorobę i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Strona profilaktycznego programu przeciwcukrzycowego stop cukrzycy
Fot. Pixabay