W poniedziałek 18 marca Olga Tokarczuk, która w 2018 roku była laureatką literackiej Nagrody Nobla, została uhonorowana tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Oficjalna uroczystość, podczas której obecni byli członkowie społeczności akademickiej oraz przedstawiciele najważniejszych pomorskich instytucji, odbyły się w Domu Artusa

- Zapraszamy Panią do tego, by stała się Pani częścią naszej społeczności, częścią naszej wspólnoty, częścią naszego uniwersytetu. Czynimy tak, ponieważ bliskie nam jest to, co wyraża Pani w swojej twórczości, wyznawane przez Panią idee, a także sposób, w jaki opowiada nam Pani o świecie - mówił Rektor prof. Piotr Stepnowski. - Nieprzypadkowo spotykamy się dziś właśnie tu, w Dworze Artusa. To miejsce jest symbolem nie tylko bogactwa historycznego naszego miasta, ale zawiera też silny przekaz pełen rycerskich wartości.

Podczas uroczystości najpierw wygłoszono laudacje, po których noblistce nadano tytuł doktora honorowego Uniwersytetu Gdańskiego za „twórczość literacką oraz działalność kulturalną i społeczną", a następnie Olga Tokarczuk wygłosiła wykład, podczas którego poddała analizie społeczeństwo z perspektywy feministycznej, poruszyła problem mizoginii, omówiła wpływ patriarchatu, dominację płci w kanonie literatury, oraz jaki wpływ miało to na nią samą w okresie literackiego kształtowania się.

- Jeżeli jesteś czytającą dziewczynką, sprawy się komplikują. Im więcej bowiem czyta, tym bardziej staje się niepewna i im staje się starsza, tym bardziej czuje się zagubiona. Entuzjazm 10-latki powoli znika wraz z dojrzewaniem i bolesnym kształtowaniem się tożsamości płciowej. Każda kolejna ściągana z półki książka niesie potencjalnie bolesne konkluzje. Jest za to świat ojców, cywilizacja mężczyzn w ich różnych aspektach: wojownika, myśliciela, łobuza, buntownika, kochanka. Wszyscy oni mają swoje dylematy, przemyślenia monologi i opowieści. Kobiety występują zwykle w rolach społecznych nadanych im przez mężczyzn.-mówiła Olga Tokarczuk podczas przemówienia. - Słabe, bezwolne, pozbawione zdania, puste, niemoralne, bez zdolności do refleksji. Niewinne, łagodne, miłe, opiekuńcze, spolegliwe, wspierające, bierne, wyczekujące, bezwolne, bez inicjatywy. Tajemnicze, fatalne, zagrażające, demoniczne, pochłaniające, ladacznice, odrażające, dziewice, kuszące, mącące w głowach, małe rezunki, nieszczęsne ofiary. Trudno tu o jakieś lustro, w którym mogłaby się przejrzeć dorastająca dziewczyna, która dąży do mądrości, siły, zdrowia i samospełnienia.

- Kultura sprzyja dojrzewaniu i rozwojowi mężczyzny, dziewczynki gdy tylko staną do walki o siebie, muszą wyrąbać sobie w niej własną ścieżkę. - tak podsumowała pisarka.

fot.gdansk.pl