O korzystaniu z internetu przez dzieci i młodzież mówi Iwona Szmalenberg – psycholog, psychoterapeuta psychoanalityczny, certyfikowany specjalista psychoterapii uzależnień w gdyńskim Ośrodku Psychoterapii "Na Wzgórzu": ,,Dobra jakość kontaktu z rodzicami to podstawa w zapobieganiu uzależnieniom”.

W.L.: Jak wygląda nadużywanie internetu w przypadku dzieci i młodzieży?

I.S.: Internet staje się nieodłącznym elementem naszego życia. Jest dla wielu osób narzędziem pracy i rozrywki. Dorosły człowiek posiada możliwości psychiczne związane z odróżnianiem świata rzeczywistego od wirtualnego. Natomiast rozwój psychiki dziecka polega na stopniowym dojrzewaniu struktur psychicznych. Jest wieloletnim procesem przechodzenia od świata fantazji do świata rzeczywistości. Biorąc pod uwagę ten proces możemy zrozumieć zagrożenie, jakie może się wiązać z korzystaniem przez dziecko z internetu. Nadużywanie internetu przez dzieci i młodzież staje się problemem,

gdy dziecko :

1. Spędza większość wolnego czasu w internecie i robi to kosztem innych zainteresowań.

2. Zaniedbuje obowiązki szkolne i rodzinne, bo ma coś ważnego do zrobienia w sieci.

3. Zapomina o jedzeniu posiłków, a nawet nie wychodzi do toalety.

4. Zrywa kontakty z rówieśnikami w realu.

5. Nie umie powiedzieć ile czasu spędza w internecie albo okłamuje nas w tej sprawie.

6. Z powodu internetu w domu wybuchają kłótnie i konflikty.

7. Dziecko jest rozdrażnione lub wręcz agresywne, jeśli nie ma możliwości korzystania z

sieci lub gdy staramy się ograniczyć czas spędzany przed komputerem.

W.R.: Jakie konsekwencje na bliższą i dalszą przyszłość mogą mieć tego typu zachowania?

I.S.: Z wyżej wymienionych symptomów łatwo wywnioskować, jak może dalej wyglądać życie dziecka, jeśli dojdzie do uzależnienia, czyli do szczątkowego poznawania rzeczywistości, może np. ulec zakłóceniu tak podstawowa rzecz, jak rozumienie sygnałów wysyłanych przez ciało.

W.L.: Co to może oznaczać?

I.S.: Po pierwsze upośledzenie rozumienia podstawowych sygnałów z ciała – głodu i nasycenia, parcia na pęcherz, gorączki, czy jakiegokolwiek bólu. Po drugie upośledzenie umiejętności interpersonalnych – nawiązywania, pielęgnowania ważnych relacji życiowych, tj. przyjaźni i miłości oraz trudności w rozumieniu zachowań swoich i innych ludzi. Nie będzie miało okazji do ćwiczenia sytuacji proszenia o pomoc, udzielania jej, a także innych zachowań: odmowy, wspierania, reagowania na komplementy, krytykę. Podejmowania i utrzymywania wysiłku i radzenia sobie z różnymi uczuciami, takimi jak zniechęcenie w swoich celach życiowych albo umiejętność obchodzenia się z sukcesem. Odsunięcie innych niż internet zainteresowań, może odbić się na trudności w odnalezieniu swojego miejsca w życiu np. z powodu braku prób i błędów w doborze zainteresowań. Jednym słowem nie będzie wystarczającej okazji wytworzenia emocjonalnego stosunku do szeroko rozumianej rzeczywistości. Na poziomie zaś fizjologii, organizm wytwarza za dużo adrenaliny, a co z tym idzie rozregulowane są procesy fizjologiczne odpowiedzialne za sen, koncentrację itp. Zwykły tok życia nie przynosi takich emocji, więc uzależnione dziecko może zachowywać się nieadekwatnie w kontakcie z rzeczywistością. To może być powodem odrzucenia przez środowisko. Dziecko może również odczuwać rzeczywistość jako niewystarczająco ,,emocjonalną”, a to jest dodatkowa motywacja do pozostania w wirtualnym świecie.

W.L.: Jakie istnieją przyczyny tego zjawiska?

I.S.: Z pewnością trudno wskazać jedną przyczynę. Warto pomyśleć o całokształcie relacji rodzic – dziecko. Ponieważ dla małego człowieka najważniejszym światem są najbliźsi, rodzice i opiekunowie. Wiele zależy od jakości kontaktów z dzieckiem. Od cierpliwej i przytomnej obecności rodzica na każdym etapie życia swojej pociechy. Rozwój psycho – fizyczny dziecka, to niezwykle dynamiczny czas pełen przełomów, a co za tym idzie również lęków i frustracji, jak i dumy z kolejnych osiągnięć. Warto to wiedzieć i rozumieć oraz uczyć dziecko myślenia i rozmowy na te tematy. Wówczas możemy mówić o stopniowej pomocy w budowaniu przez dziecko jego osobistej tożsamości. Wyposażaniu go w ważne atrybuty do rozpoznawania problemów, jak i radzenia sobie z nimi.

W.R.: Co rodzic może zrobić ze swojej strony, aby zapobiegać tego typu zachowaniom?

I.S.: Dobra jakość kontaktu z rodzicami to podstawa w zapobieganiu uzależnieniom.

Jako dorośli mamy różne historie życiowe, które oddalają nas od rozumienia problemów naszych dzieci. Rodzice często mają problemy w postaci trudnych przeżyć i na różne sposoby radzą sobie z nimi, w tym też odwracając się od bolesnej rzeczywistości poprzez zachowania kompulsywne (praca, jedzenie, zakupy, interenet, alkohol, narkotyki itp.). Ktoś może borykać się z nerwicą, depresją, czy mieć załamanie nerwowe, które oddala od kontaktu z dzieckiem. Nie mówiąc o toku życia i problemach, które się co rusz wyłaniają. W takich sytuacjach warto udać się do psychoterapeuty i o tym porozmawiać. Pośrednio może to pomóc w mądrym pogłębieniu relacji z dzieckiem.

źródło fotografii: www. hiperpharm.pl