Dyskusja o tłumaczeniu dzieł Stanisława Lema, panele o grach wideo i o przekładzie fantastyki, spotkanie z Dorotą Masłowską i jej tłumaczami oraz spotkanie z Eduardo Mendozą - to wszystko i o wiele więcej w ramach tegorocznych, 5. Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu”. Będzie też wręczanie Nagrody Translatorskiej Prezydent Miasta Gdańska. Wszystkie spotkania bezpłatne online.

Gdańskie Spotkania Literackie „Odnalezione w tłumaczeniu” to jedyny w Polsce festiwal literacki poświęcony w całości sztuce przekładu literackiego. 5. edycja tego wydarzenia, organizowana przez Instytut Kultury Miejskiej, odbędzie się od czwartku do soboty, 15-17 kwietnia, w formule online. Motywami przewodnimi będą fantastyka, surrealizm i wyobraźnia.

Festiwal otworzy pisarz Grzegorz Kasdepke, wykładem „O wyobraźni”. Tego dnia odbędzie się także spotkanie z Dorotą Masłowską i jej tłumaczami na język angielski, niemiecki, hiszpański i rosyjski: Pau Freixa Terradasem, Olafem Kühlem, Iiriną Lappo i Benjaminem Paloffem.

O tym, czy tłumaczenie opowieści o światach nierealnych różni się od tłumaczenia literatury realistycznej, i czy można mówić o specyfice przekładu fantastyki posłuchamy kolejnego dnia, podczas dyskusji Tomasza Pindela z Ewą Skórską (która z języka rosyjskiego przetłumaczyła m.in. braci Strugackich), Piotrem W. Cholewą (tłumaczem m.in. Pratchetta z języka angielskiego), Stanislavem Komárkiem i José Marią Faraldem (tłumaczami na język czeski i hiszpański m.in. Sapkowskiego).

A o seminarium translatorskim zainicjowanym w latach 70. przez  laureatkę tegorocznej nagrody translatorskiej za całokształt twórczości, Annę Przedpełską-Trzeciakowską, i o pokoleniu wybitnych tłumaczy, które się na tych spotkaniach wychowały, także 16 kwietnia opowiedzą Anna Wasilewska i Jan Zieliński, w rozmowie z Zofią Zaleską.

Tematyka fantastyki i surrealizmu będzie obecna także w sobotę, 17 kwietnia, podczas rozmowy dotyczącej przekładu utworów Stanisława Lema, będących nie lada problemem translatorskim, zarówno na poziomie językowo-literackim, jak poznawczym. Zaproszeni do debaty tłumacze Lema - Antonia Lloyd Jones (język angielski), Wiktor Jaźniewicz (język rosyjski), Laurence Dyevre (język francuski) oraz Katarzyna Mołoniewicz i Abel Murcia (język hiszpański) - podzielą się doświadczeniami z pracy nad utworami pisarza. Dyskusja moderowana będzie przez Szymona Kloskę.

Swój kunszt translatorski podczas sparingu tłumaczy języka hiszpańskiego zaprezentują Wojciech Charchalis i Ewa Zaleska. Na żywo, przed publicznością online, tłumaczyć będą ten sam tekst z języka hiszpańskiego na język polski. Można oczekiwać sporów i zaciekłych dyskusji o słowa, interpretacja i konteksty kulturowe.

Każdej edycji Gdańskich Spotkań Literackich towarzyszy wydawnictwo, które na swój sposób przybliża tematy ważne dla tłumaczy - dotąd były to wybór wierszy w przekładzie, zbiór esejów czy wywiadów oraz komiks. W 2021 roku w koedycji Instytutu Kultury Miejskiej z Wydawnictwem  Karakter  ukaże się książka Tadeusza Sławka „Na okrężnych drogach. Tłumaczenie literackie i jego światy”, w której autor zastanawia się nad filologicznymi, ale także filozoficznymi, etycznymi i  politycznymi implikacjami postaw tłumaczek i  tłumaczy.  Spotkanie autora z Magdą Heydel odbędzie się 16 kwietnia.

17 kwietnia Agnieszka Taborska opowie o tym, jak w zwariowanym świecie szukać pomocy w surrealizmie. Nawiąże do swojej książki "Świat zwariował. Poradnik surrealistyczny jak przeżyć", która niebawem się ukaże. Festiwal zamkną dwa niezwykłe literackie spotkania. Pierwszym z nich będzie rozmowa Tomasza Pindela z gościem specjalnym „Odnalezionego w tłumaczeniu” Eduardo Mendozą o tym, co się dzieje na styku oryginału i przekładu, o koniecznym napięciu między autorem/autorką i tłumaczem/tłumaczką, a nade wszystko o tym, co łączy obie te strony (czyli o literaturze). Spotkamy się również z Anną Przedpełską-Trzeciakowską, laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską za całokształt twórczości.

„Odnalezione w tłumaczeniu” porusza także temat przekładu literatury na inne języki sztuki i kultury: o animacji filozofującej opowie Marcin Giżycki, reżyser filmów dokumentalnych i animowanych, historyk sztuki i filmu oraz krytyk filmowy. Na temat gier wideo i wyobraźni porozmawiają Tomasz Majkowski (groznawca, badacz kultury i literatury popularnej), Paweł  Frelik (badacz światowego science-fiction oraz wizualności), Magdalena Cielecka (przedstawicielka branży gier wideo) i Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (krytyczka popkultury i przedstawicielka dyskursu internetowego).  
 

Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego

Podczas wydarzenia (16 kwietnia) wręczona zostanie Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego w kategorii całokształt twórczości i przekład jednego działa. Nominowani za przekład jednego dzieła zostali: Wawrzyniec Brzozowski, Olga Czernikow, Leszek Engelking, Hanna Igalson-Tygielska, Maciej Płaza, Teresa Tyszowiecka blask!, Ryszard Wojnakowski. Laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego za całokształt twórczości została Anna Przedpełska-Trzeciakowska, tłumaczka literatury angielskiej i amerykańskiej.

Kapituła Nagrody pracuje w składzie:  Carlos  Marrodán  Casas, Jakub Ekier, Dobromiła Jankowska, Izabela Korybut-Daszkiewicz, Justyna Sobolewska, Marcin Szuster, Anna Wasilewska (przewodnicząca). 
 

Wszystkie spotkania i wydarzenia, łącznie z galą wręczenia Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego, transmitowane będą na na Facebooku Instytutu Kultury Miejskiej i „Odnalezionego w tłumaczeniu”, na kanale YouTube Instytutu Kultury Miejskiej oraz na www.gdansk.pl. 
 

Więcej informacji, w tym szczegółowy program wydarzenia, na stronie odnalezionewtlumaczeniu.pl i na Facebooku - na stronie Festiwalu.

Fot. Jerzy Pinkas/gdansk.pl