Festiwal „Odnalezione w tłumaczeniu”. Edycja fantastyczna rusza 15 kwietnia
Gdańskie Spotkania Literackie „Odnalezione w tłumaczeniu” odbędą się w dniach 15 – 17 kwietnia. Na miłośników literatury w przekładzie czeka program bogaty w surrealizm, wycieczki do światów wyobrażonych i spotkania z doskonałymi tłumaczami i tłumaczkami literatury. Podczas wydarzenia wręczona zostanie Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego za przekład dzieła oraz całokształt twórczości. Wszystkie wydarzenia będą transmitowane na żywo na YouTube IKM oraz Facebooku Odnalezione w tłumaczeniu.
Wyobraźnia i tłumaczenie opowieści o światach nierealnych, przekład fantastyki i surrealizm w lekturach, a także przekład na inne gatunki – gry wideo i filmy są tematami, które poruszą zaproszeni na „Odnalezione w tłumaczeniu” goście. Wśród nich m.in. Eduardo Mendoza, Dorota Masłowska, Grzegorz Kasdepke, Piotr W. Cholewa, Antonia Lloyd-Jones, Anna Wasilewska, Wojciech Charchalis, Ewa Zaleska, Tadeusz Sławek, Agnieszka Taborska czy Katarzyna Czajka-Kominiarczuk.
Pełen program trzydniowego festiwalu literackiego organizowanego przez Instytut Kultury Miejskiej znajduje się na stronie odnalezionewtlumaczeniu.pl
„Odnalezionemu w tłumaczeniu” towarzyszy wręczenie Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego za przekład dzieła i całokształt twórczości. Odbędzie się 16 kwietnia o godz. 20.00. Transmisja na żywo dostępna będzie na YouTube IKM oraz Facebooku Odnalezione w tłumaczeniu.
Laureatka Nagrody za całokształt twórczości: Anna Przedpełska-Trzeciakowska, tłumaczka literatury angielskiej i amerykańskiej.
Anna Przedpełska-Trzeciakowska tłumaczyła zarówno prozę, jak i dramat. Udzieliła głosu wielu pisarkom i pisarzom należącym do klasyki angielskiej, wśród których znaleźli się Jane Austen, Charles Dickens, Joseph Conrad, George Eliot. A także T.S. Eliot, Doris Lessing, Alice Munro. Do jej najświetniejszych osiągnięć należy przekład powieści Williama Faulknera “Wściekłość i wrzask”. Potrafiła zachować odrębność dykcji każdego z tłumaczonych pisarzy, przenieść do polszczyzny barwy i smaki poszczególnych utworów, oddać realia historyczne, społeczne i obyczajowe, umiejętnie posługiwać się stylizacją językową. Jest także autorką napisanych z epickim oddechem biografii Jane Austen i rodziny Brontë.
Anna Przedpełska-Trzeciakowska urodziła się w 1927 roku w Warszawie. Od 1943 walczyła w szeregach Armii Krajowej, gdzie ukończyła kursy sanitarne. Podczas Powstania Warszawskiego pracowała jako sanitariuszka (szpital polowy na Pięknej 24). Ukończyła szkołę im. Cecylii Plater-Zyberkówny, następnie zaś studia z zakresu filologii angielskiej na Uniwersytecie Warszawskim (1945–1950). Po studiach rozpoczęła pracę w wydawnictwie Czytelnik, następnie pracowała jako freelancer, przygotowując przekłady klasyki angielskiej i współczesnej prozy amerykańskiej. Od 17 grudnia 1981 roku pracownik Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Uwięzionym i Ich Rodzinom. Członek PEN Clubu, Związku Literatów Polskich (w nim współtwórca i Przewodnicząca Klubu Tłumaczy), a następnie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Przez trzy kadencje członek Zarządu PEN, kierownik Writers in Prison Committee. Żona prof. Witolda Trzeciakowskiego, ekonomisty, ministra w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.
Nominacje do Nagrody translatorskiej za przekład dzieła
Wawrzyniec Brzozowski, „W cieniu rozkwitających dziewcząt”, Marcel Proust, przekład z języka francuskiego. Wydawnictwo Officyna, 2019.
Drugi tom cyklu Prousta w ponowionym przekładzie. Wawrzyniec Brzozowski zdołał znaleźć właściwą dykcję dla przekładu dzieła należącego do klasyki. Jego wersja, wyzbyta nadmiernej stylizacji, napisana współczesnym językiem, odznacza się dbałością o realia epoki i doskonale sobie radzi z rozbudowaną, meandryczną frazą oryginału.
Olga Czernikow, „Corvina, czyli książka o krukach”, Petr Rákos, przekład z języka czeskiego. Wydawnictwo Amaltea, 2019.
Anegdoty prozaika-psychiatry są, jak sam gatunek Corvus corax, drapieżne i wszystkożerne. Karmiąc się mnóstwem nawiązań do kultury, historii albo przyrodoznawstwa, książka ta w istocie ukazuje świat mężczyzn. Jej okrutny humor, kreowany jakby od niechcenia, w przekładzie Olgi Czernikow śmieszy i przestrasza z całą mocą.
Leszek Engelking, „Księga pocałunków”, Jarosłav Seifert, przekład z języka czeskiego. Wydawnictwo Officyna, 2019.
Zwany „melancholijnym czarodziejem”, noblista Jaroslav Seifert przeszedł w swojej poezji od awangardowości do tradycyjnego liryzmu, a na koniec porzucił wszelkie efekty. Wszystkie te odcienie jego wiersza znakomicie oddaje Leszek Engelking. „Księga pocałunków”, pierwszy polski wybór Seiferta spod ręki jednego tłumacza, zawiera także posłowie, które jest jak mała książka w książce.
Hanna Igalson-Tygielska, „Sroga zima”, Raymond Queneau, przekład z języka francuskiego. Biuro Literackie, 2019.
„Sroga zima” (1939), podobnie jak wszystkie utwory Queneau, podlega formalnym, choć niewidocznym rygorom, pod batutą matematyki i retoryki. Nic nie jest pozostawione przypadkowi. Hanna Igalson-Tygielska, wytrawna tłumaczka także innych powieści Queneau, świetnie poradziła sobie z prozą, w której dbałość o strukturę idzie w parze z dbałością o słowo. Z prozą, w której humor, sarkazm i ironia podszyte są nutą melancholii.
Maciej Płaza, „Wzgórze przyśnień”, Arthur Machen, przekład z języka angielskiego. Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020.
Polska edycja „Wzgórza przyśnień”, dekadenckiej powieści Arthura Machena, to prawdziwe święto języka. Przekład Macieja Płazy sugestywnie oddaje melancholijny nastrój stylizowanej prozy Machena, urzeka bogactwem, rytmem i plastycznością.
Teresa Tyszowiecka blasK!, „Afrykańskie korzenie UFO”, Anthony Joseph, przekład z języka angielskiego. Fundacja Korporacja Ha!art, 2020.
„Afrykańskie korzenie UFO”, wielogatunkowa „afrofuturystyczna” opowieść Anthony’ego Josepha, brytyjskiego poety, pisarza i muzyka z Trynidadu i Tobago, to wspaniały literacki przejaw kondycji postkolonialnej. Brawurowy, twórczy przekład Teresy Tyszowieckiej doskonale inscenizuje niezwykłe rytmy trynidadzkiego dialektu, uprzytamniając możliwości, jakie otwiera przed polszczyzną kontakt ze światem przenikających się języków, kultur i inspiracji.
Ryszard Wojnakowski, „Maskarada geniuszy”, Fritz von Herzmanovsky-Orlando, przekład z języka niemieckiego. Państwowy Instytut Wydawniczy, 2019.
„Maskarada geniuszy”, smakowita groteska i barokowa wariacja na temat upadku Austro-Węgier, przypomina dzikie kłącze, rozrastające się we wszystkich kierunkach. W tej feerii nazw i imion mieszają się języki i konwencje literackie, a to wszystko możemy docenić dzięki znakomitemu przekładowi Ryszarda Wojnakowskiego, który sugestywnie oddaje bogactwo i szaleństwo tej modernistycznej prozy.
Kapituła Nagrody pracuje w składzie: Carlos Marrodán Casas, Jakub Ekier, Dobromiła Jankowska, Izabela Korybut-Daszkiewicz, Justyna Sobolewska, Marcin Szuster, Anna Wasilewska (Przewodnicząca).
Wszystkie spotkania i wydarzenia, łącznie z galą wręczenia Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego, transmitowane będą na żywo na YouTube IKM oraz Facebooku Odnalezione w tłumaczeniu.
Organizatorem Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu” jest Instytut Kultury Miejskiej, instytucja kultury Miasta Gdańska.
Fot. mat. organizatora