Emigrantki własnym głosem to projekt literacki z udziałem polskich pisarek, tworzących poza granicami kraju, które w swoich książkach opisują aspekty życia za granicą.  W spotkaniach, które odbędą się w dniach 4-6 listopada w Muzeum Emigracji w Gdyni wezmą udział: Katarzyna Tubylewicz, Magdalena Parys, Sylwia Chutnik, Magdalena Orzeł oraz literaturoznawcy i badacze zagadnienia emigracji. Program zawiera także wydarzenia towarzyszące, w tym koncert Mai Koman. Cykl spotkań zakończy debata Czy emigracja jest kobietą?

Fot: materiały prasowe

Bogata literatura napisana przez polskie emigrantki prezentuje bardzo szerokie spektrum zjawiska, jakim jest emigracja kobiet. Jest to twórczość zaangażowana, poruszająca ważne społecznie problemy, z jakimi muszą mierzyć się Polki na emigracji, jak również prezentująca przyczyny i wysokie koszty społeczne decyzji o wyjeździe z kraju. Wiele kobiet dopiero, kiedy opuszcza Polskę na stałe lub na dłuższy czas, zaczyna spisywać swoje doświadczenia, publikując je w formie dzienników, powieści lub blogów. Są bardzo aktywne, poszukujące, próbujące szybko odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Emigracja, mimo wielu trudności staje się niejednokrotnie dla Polek bardzo otwierająca, w nowej scenerii nabierają energii, którą trudno było im znaleźć w Polsce. Muzeum Emigracji w Gdyni postanowiło przyjrzeć się szerzej zjawisku emigracji kobiet, realizując projekt pod hasłem Emigrantki własnym głosem, w którym wezmą udział pisarki opisujące realia życia za granicą oraz specjaliści zajmujący się tym tematem. Wśród zaproszonych autorek znajdą się m.in.: Katarzyna Tubylewicz, Magdalena Parys, Magdalena Orzeł, Łucja Fice, Dana Parys-White, Magdalena Zimny-Louis, a także Sylwia Chutnik. 

Emigracja kobiet dostarcza wielu interesujących wątków do dyskusji, co pokazuje m.in. bogata literatura  napisana przez Polki mieszkające w innych krajach. Dlatego cieszymy się, że możemy w ramach naszej działalności poruszyć tak ważny kulturowo i społecznie temat. Wydarzenie, choć ma częściowo charakter naukowy, skierowane jest do szerokiej publiczności, zarówno czytelników, jak 
i osób interesujących się zjawiskami współczesnego świata - mówi Anna Ratajczak-Krajka, koordynatorka projektu.

Program wydarzenia podzielony będzie na kilka bloków tematycznych, w ramach których odbędą się spotkania z pisarkami oraz debata z udziałem literaturoznawców i badaczy zagadnień emigracji. Kluczem podziału jest zaproponowana przez dr Annę Kronenberg typologia bohaterek powieści, definiująca różne typy kobiecej emigracji: ze względów ekonomicznych, kulturowych, zawodowych 
czy społecznych. Wśród poruszanych podczas spotkań zagadnień znajdą się m.in.: próba odpowiedzi 
na pytania wiążące się z problemami z integracją w odmiennej kulturze i obyczajowości; rozmowa na temat kosztów, jakie ponoszą kobiety, które decydują się na wyjazd z Polski; narażenie emigrantek 
na zjawisko seksbiznesu, czy społeczne tabu związane ze starością, przemijaniem i umieraniem 
na emigracji. Pojawią się także wątki związane z diametralną zmianą życia wyjeżdżających kobiet, podejmowaniem wyzwań, aktywnością na polu kultury, otwartością na świat, solidarnością kobiet, 
a także tematami gender. 

Cykl spotkań zakończy debata Czy emigracja jest kobietą?, w której udział wezmą: prof. Inga Iwasiów, prof. Ewa Graczyk, dr Sylwia Urbańska, Sylwia Chutnik, a także dr Anna Kronenberg jako moderatorka. Debata skierowana będzie zarówno do specjalistów zajmujących się tematem migracji,  jak również do osób, którym bliskie są problemy związane z sytuacją emigrantów i ich bliskich pozostających w kraju. 

W programie znajdą się również wydarzenia towarzyszące dedykowane zarówno osobom dorosłym, jak i dzieciom. Będzie można wziąć udział w warsztatach pokazujących jak ciekawie i w angażujący odbiorcę sposób pisać blogi, które są często wybieranym narzędziem komunikacji przez emigrantów. Z kolei dzieci w wieku 5-10 lat będą mogły wziąć udział w warsztatach „Atlas świata”, których celem jest przybliżenie im zjawiska emigracji. Nie zabraknie akcentu muzycznego – w ramach wydarzenia odbędzie się koncert Mai Koman, artystki niezwykle twórczej i oryginalnej, która w 2014 roku wydała bardzo dobrze przyjęty album Pourquoi pas.

W ramach wydarzenia zainaugurowany został również konkurs Emigrantki własnym głosem na najciekawszy blog pisany przez polską emigrantkę. Blogi mogą zawierać opisy - doświadczeń, podróży, refleksji związanych z codziennością - prezentujące odmienność życia w innej kulturze.  Zgłoszenia można przesyłać do 30 października 2016 roku do godz. 12.00 na adres: blogi@muzeumemigracji.pl. Więcej informacji na temat konkursu i jego regulamin można znaleźć pod linkiem: www.polska1.pl/pl/dzialania/emigrantki_wlasnym_glosem

Projekt Emigrantki własnym głosem został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

                                                                           ***

Program wydarzenia: 

4.11 | PIĄTEK

16.00-19.00
A LITERA || Traffic Design
Litera – czcionka – font. Warsztaty typografii dla młodzieży w oparciu o katalogi odlewni czcionek i stare afisze. Kreatywna zabawa krojem, treścią i formą. Przeniesione na specjalną folię motta naprasujemy na torby bawełniane – nikt nie wyjdzie z pustymi rękami. Pokaż światu, co Ci chodzi po głowie.

18.00-19.30
„Zderzenie kultur” – emigracja/integracja
Gość: Katarzyna Tubylewicz „Rówieśniczki”
Powieść Katarzyny Tubylewicz „Rówieśniczki” opowiada o trudnej, kobiecej przyjaźni 
i ludzkich grach o władzę. W świecie opisanym przez autorkę odbijają się istotne zagadnienia współczesności, takie jak problemy relacji między płciami, rasizm i brak tolerancji. Podejmiemy próbę odpowiedzi na pytania o problemy z integracją w odmiennej kulturze i obyczajowości.
Katarzyna Tubylewicz - pisarka, publicystka i tłumaczka literatury szwedzkiej (m.in. powieści Majgull Axelsson i Jonasa Gardella).

5.11 | SOBOTA

12.00-15.00
BLOGUJ! || Barbara  Piórkowska
Internet jest głównym narzędziem, którym posługują się Polacy, którzy wyjechali z  kraju, by podtrzymać kontakt z rodziną i znajomymi, nawiązać relacje z rodakami na emigracji, ale
 i w Polsce, wymieniać się doświadczeniami czy praktycznymi informacjami. Dla wielu emigrantów prowadzenie bloga stanowi pierwszą w życiu okazję, by sięgnąć po słowo pisane i podjąć próbę literackiego pamiętnikarstwa. Pytanie – jak to robić dobrze? Warsztaty w niestandardowy 
i kreatywny sposób zaprezentują techniki pisarskie, jakich warto nauczyć się, by stworzyć bloga, który odniesie sukces w sieci.

11.00-12.30
ATLAS ŚWIATA || Agnieszka Sikora

Książka to najlepszy towarzysz podróży. Wystarczy tylko usiąść wygodnie, przewrócić strony, uruchomić wyobraźnię… i w drogę! Czy Paryż czy Monachium – wszystko w zasięgu ręki! Wspólnie wyruszymy w podróż do europejskich metropolii, poznając ciekawe miejsca i fascynujących ludzi tam mieszkających. 
Kreatywne warsztaty psychoedukacyjne opracowane na podstawie literatury dziecięcej dedykowane dzieciom w wieku 5-10 lat. Głównym celem warsztatów jest przybliżenie dzieciom zagadnienia emigracji, emocji i uczuć związanych z przeprowadzką w nowe, nieznane miejsca. 

13.00-14.30
„Przedmioty” – niebezpieczeństwa emigracji
Gość: Magdalena Zimny-Louis „Kilka przypadków szczęśliwych”, „Zaginione”
W powieściach i dziennikach Polek- emigrantek pojawiają się trudne tematy związane z nakłanianiem kobiet do pracy w seksbiznesie, a na marginesach głównych historii rysują się opowieści 
o ofiarach handlu kobietami. Autorki podkreślają bezpośredni związek między tym procederem a procesami społecznymi - coraz powszechniejszą pornografią, przyzwoleniem na prostytucję, a w mediach i kulturze masowej - z seksualizacją i uprzedmiotowieniem kobiet. Jak wpływa to na sytuację zawodową emigrantek?
Magdalena Zimny-Louis – komentatorka sportowa, dziennikarka, autorka powieści "Ślady hamowania", „Kilka przypadków szczęśliwych” i „Pola”,  która to powieść otrzymała nagrodę na Festiwalu Literatury „Pióro i Pazur”. Przez ponad dwadzieścia lat mieszkała w Anglii. 

14.30-16.00
“Przekraczanie granic" - po drugiej stronie
Gość: Magdalena Parys, “Magik”, “Biała Rika”

Magdalena Parys – polska pisarka i publicystka, mieszkająca na stałe w Berlinie. Absolwentka Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie. Autorka rozlicznych tekstów publicystycznych i wywiadów, publikowanych na łamach „Wysokich Obcasów”, „Gazety Wyborczej”, „Wysokich Obcasów Extra”, a także w „Pograniczach”, magazynie „Zwierciadło” i innych. Jako autorka powieści zadebiutowała w 2011 r : „Tunel” został wydany nakładem Świata Książki, a za kolejną powieść pt. „Magik” (2014) otrzymała w 2015 r. Nagrodą Literacką Unii Europejskiej. Prawa do obu tytułów zostały sprzedane kilkunastu wydawnictwom europejskim.
Książki wydane w języku polskim: „Tunel”, Świat Książki, Warszawa 2011; „Magik”, Świat Książki, Warszawa 2014; „Biała Rika”, Znak Literanova, Kraków 2016.

19.00-20.00
Koncert Mai Koman

6.11 | NIEDZIELA

12.00-14.00
DOBRZE SIĘ WYDAĆ! 
Warsztaty efektywnego wejścia na rynek czytelniczy
Prowadzenie: Izabela Żukowska
Kontynuacja pierwszej edycji warsztatów kreatywnego pisania, jakie odbyły się 
w ramach pierwszej edycji projektu literackiego ”Literatura bez granic”. Tym razem poruszony zostanie kolejny etap związany z pisarstwem, czyli wydanie książki.  Warsztaty poruszą problemy, z którymi borykają się autorzy w Polsce, ale także na emigracji, a pragnący wejść na polski rynek czytelniczy. 

13.00-14.30
"Żona przy mężu| Zawód - opiekunka " - traumy emigracji
Goście: Magdalena Orzeł "Dublin. Moja polska karma" i Łucja Fice"Przeznaczenie", "Wyspa Starców", "Opiekunka"

Łucja Fice - poetka i pisarka. Autorka powieści "Przeznaczenie" i „Wyspa Starców” oraz tomu wierszy pod tytułem "Opiekunka", które powstały pod wpływem doświadczeń zebranych podczas emigracji do Wielkiej Brytanii. 

Magdalena Orzeł – polska pisarka mieszkająca w Dublinie, autorka powieści „Dublin. Moja polska karma”, w której skupia się na ukazaniu emigracyjnych emocji, porównuje Polaków 
i Irlandczyków, którzy po raz pierwszy w historii znaleźli się tak blisko siebie, pokazuje codzienne zmagania, sympatie, stereotypy i uprzedzenia.

14.30-16.00
„Emigracja egzystencjalna?”
gość: Dany Parys-White „Emigrantka z wyboru” 

Dana Parys-White – polska poetka, pisarka, autorka przekładów sztuk teatralnych, artykułów i recenzji publikowanych w angielskich, kanadyjskich i austriackich pismach polonijnych. Autorka tekstów piosenek, m. in. londyńskiej piosenkarki Ewy Becli, Michała Bajora, zespołu Lubelska Federacja Bardów. Mieszka na stałe w Anglii. W 2009 jej powieść "Emigrantka z wyboru" została nominowana do Nagrody Literackiej ZPPnO. Członek Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. 

16.30-18.00
DEBATA- „Czy emigracja jest kobietą?”/ "Migracje kobiet - miedzy emancypacją a wyzyskiem"
dr Anna Kronenberg - prowadzenie 
dr Sylwia Urbańska - socjolog, autorka  książki „Matka Polka na odległość. Z doświadczeń migracyjnych robotnic 1989-2010”
prof. Inga Iwasiów -  literaturoznawczyni, krytyk literacki, poetka i prozaiczka
prof. Ewa Graczyk - literaturoznawczyni i eseistka, feministka
Sylwia Chutnik,- kulturoznawczyni, feministka, działaczka społeczna, pisarka,  laureatka Paszportu Polityki. Spotkanie poprowadzi dr. Anna Kronenberg.
Debata skierowana jest z jednej strony do specjalistów  zajmujących się problematyką migracji, z drugiej pomyślana jest jako interesujące spotkanie przeznaczone dla szerokiej publiczności, której bliskie są problemy związane z sytuacją emigrantów i ich bliskich pozostających w kraju.

 

Źródło: Muzeum Emigracji