Z okazji zbliżającego się Międzynarodowego Dnia Teatru podczas uroczystej gali w Teatrze Wybrzeże wręczono Nagrody Teatralne Miasta Gdańska, Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury oraz Nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego.

Przyznanie tych wyróżnień nieodłącznie związane jest ze świętowaniem Międzynarodowego Dnia Teatru, ustanowionego w czerwcu 1961 roku podczas 9. Światowego Kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (International Theatre Institute – ITI) w Helsinkach (działającego pod auspicjami UNESCO). Dzień obchodów ustalono na 27 marca, w rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu – festiwalu, podczas którego spotkały się zespoły z obu stron żelaznej kurtyny. Tradycją tego święta jest odczytywanie orędzia do świata teatru, co roku przygotowanego przez inną, znaczącą postać związaną z teatrem. Autorem tegorocznego orędzia skierowanego do mieszkańców starego kontynentu jest Simon McBurney, brytyjski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy, scenarzysta i reżyser teatralny.

McBurney w swojej przemowie zauważa, że: „Żyjemy w tyranicznym porządku światowym, gdzie obojętność jest walutą, a nadzieja – kontrabandą. Częścią tej tyranii jest kontrola – nie tylko przestrzeni, ale i czasu. Czas, w którym żyjemy przekrzywia teraźniejszość. Koncentruje się na niedawnej przeszłości i bliskiej przyszłości. Nie mam czegoś. Kupię to”. W związku z tym tworzą się podziały, a jak powiedział Arthur Miller w 1963 roku, „kiedy dyplomacja i polityka mają tak okropnie krótkie i słabe ramiona, delikatny choć czasem przeciągły chwyt sztuki musi przejąć ciężar, jakim jest spajanie ludzkiej społeczności”. Aktor zwrócił też uwagę na to, że: „Teatr nie zniknie. Bo teatr jest miejscem szczególnym, rzekłbym – schronieniem. Gdzie ludzie zbierają się i automatycznie tworzą społeczności. Tak, jak to zawsze było. Wszystkie teatry są rozmiaru wczesnych społeczności, od 50 dusz do 14 tysięcy. Od koczowniczej karawany po jedną trzecią antycznych Aten”.

Gdańskie nagrody kulturalne

Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru przyznano Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury: Wandzie Neumann-Nowickiej – emerytowanej, zasłużonej aktorce Teatru Wybrzeże, oraz Gento Yoshimoto – soliście baletu Opery Bałtyckiej. Nagrody te były wstępem do wręczenia Nagród Teatralnych Miasta Gdańska, które w tym roku otrzymali: Grzegorz Gzyl w kategorii rola męska, Agnieszka Wielewska w kategorii scenografia i Krzysztof Knittel doceniony w kategorii muzyka. W tym roku wyjątkowo kapituła odstąpiła od przyznania Honorowej Nagrody Specjalnej za przedstawienie roku.

Nagroda Teatralna Miasta Gdańska przyznawana jest od 2008 roku autorom najcenniejszych teatralnych kreacji artystycznych stworzonych w roku poprzedzającym przyznanie nagrody. Laureatów wybiera specjalnie w tym celu powołana Kapituła Nagrody Teatralnej Miasta Gdańska. W tym roku w gronie kapituły znaleźli się: Barbara Frydrych, Ewa Adamska, Marek Bumblis, Łukasz Rudziński, dr Joanna Puzyna-Chojka i Jarosław Zalesiński.

Nagrody Marszałka i nagroda specjalna

Laureatami Nagród Teatralnych Marszałka Województwa Pomorskiego w tym roku zostali: Wojciech Kościelniak za scenariusz i reżyserię „Wiedźmina”, Adam Orzechowski za reżyserię „Urodzin, czyli ceremonii żałobnych w czas radosnego święta” i Damian Styrna za scenografię i koncepcję wizualną „Wiedźmina”. Przedstawieniem roku według kapituły nagrody został „Wiedźmin”.

Nagroda Teatralna Marszałka Województwa Pomorskiego – przyznawana jest od 1999 roku za poprzedni rok działalności artystycznej. Przyznaje się ją za wybitne osiągnięcia w dziedzinie teatru w całym województwie pomorskim. Laureatów wybiera specjalnie powołana kapituła składająca się z przedstawicieli środowiska teatralnego, pomorskich mediów oraz Uniwersytetu Gdańskiego. W skład tegorocznej kapituły weszli: Katarzyna Fryc, Beata Jaworowska, dr Anna Jazgarska, Alina Kietrys, prof. Zbigniew Majchrowski, Konrad Mielnik, prof. Ewa Nawrocka, Mirosław Nowak, dr Joanna Puzyna-Chojka, Łukasz Rudziński, Małgorzata Talarczyk, Renata Wierzchołowska, Piotr Wyszomirski, Jarosław Zalesiński i Władysław Zawistowski.

W trakcie uroczystości również poinformowano o nowej nagrodzie specjalnej przyznawanej dla młodego, rokującego nadzieje artysty, niekoniecznie debiutanta. Nagroda ta będzie nosiła nazwę „Nagrody Teatralnej im. Jana Ciechowicza”. W tym roku uzyskał ją Piotr Biedroń.

Pożegnania i sukcesy

Tradycyjnie marcowa gala w Teatrze Wybrzeże to okazja do podsumowań minionego roku. Zebrani wspomnieli znaczące postaci, które pomorskie środowisko teatralne utraciło w ostatnim roku. Przywołano sylwetki profesora Jana Ciechowicza, teatrologa, literaturoznawcy; Andrzeja Blumenfelda, w latach siedemdziesiątych aktora Teatru Wybrzeże; Władysława Kowalskiego, aktora Wybrzeża i warszawskich teatrów Ateneum, Powszechnego i Dramatycznego; Zofii Perczyńskiej, gdańskiej i łódzkiej aktorki, znanej m.in. z roli Goplany w „Balladynie”; Henryka Zalesińskiego, Aleksandry Dukland i Michała Zarzeckiego, aktorów lalkarzy Teatru Miniatura; Krzysztofa Poznańskiego, kontrabasisty orkiestry Opery Bałtyckiej; Henryka Czujkowskiego, śpiewaka solisty Opery Bałtyckiej; Lidii Drożyńskiej-Patok, solistki baletowej; Józefa Żuchnowskiego, artysty stolarza związanego z Operą Bałtycką, a także Andrzeja Koseckiego, chórzysty i śpiewaka solisty.

Miniony rok przyniósł też wiele powodów do radości i świętowania. Jubileusz 70-lecia obchodziły Teatr Wybrzeże, Miejski Teatr Miniatura, a Teatr Dada von Bzdülӧw obchodził swoje dwudzieste piąte artystyczne urodziny. Ponadto wspomniano m.in. o sukcesie spektaklu „Krzyżacy” (Teatr Miniatura) w reżyserii Jakuba Roszkowskiego, ze scenografią Mirka Kaczmarka obsypany nagrodami na XXVIII Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu oraz podczas Festiwalu Teatralna Karuzela w Łodzi. Podkreślono również fakt, że Festiwal Szekspirowski w Gdańsku – jako jedyny w Polsce i jeden z pięciu w Europie – otrzymał prestiżową EFEE Award 2017–2018 w konkursie organizowanym przez European Festivals Association przy wsparciu Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego.

Związek Artystów Scen Polskich w Gdańsku z okazji Dnia Artysty Weterana uhonorował jubileusze trzech postaci: Zofię Bujak-Pieczul, Andrzeja Nowińskiego i Andrzeja Sulimę Popiela. Małgorzata Talarczyk z ZASP podziękowała również zasłużonym pracownikom trójmiejskich teatrów: Danucie Bartek (Teatr Miejski Gdynia), Renacie Bigus (Teatr Muzyczny Gdynia), Irenie Lewkowicz (Opera Bałtycka) i Irenie Mroczek (Teatr Miniatura).