Muzeum Gdańska rozpoczyna remont jednego z czterech bastionów Fortu Carré Twierdzy Wisłoujście. Prace mają na celu zabezpieczenie ceglanych konstrukcji przed dalszymi uszkodzeniami i zawilgoceniem. Realizacja projektu wartego 1,4 mln złotych netto zakończy się 30 września 2018 r.

Twierdza Wisłoujście to zespół nowożytnych umocnień położonych na blisko 12 ha terenu znajdującego się u ujścia Martwej Wisły wybudowanych na miejscu dawnego średniowiecznego portu zewnętrznego i miejsca kontroli okrętów i statków wpływających przez Wisłę do portu nad Motławą. Zabytkowa fortyfikacja, wpisana w tym roku na listę Pomników Historii, zarządzana jest przez Muzeum Gdańska, które udostępnia jej najbardziej okazałą część – tzw. Fort Carré – coraz liczniej turystom przybywającym tu z całego świata i samym gdańszczanom w sezonie letnim. Zabytek wymaga nie tylko utrzymania i obsługi, na które Muzeum przeznacza ok. 800 tys. zł netto rocznie, ale także gruntownych prac konserwacyjnych i modernizacyjnych, na które trzeba pozyskiwać specjalne dotacje…, dlatego też blisko 1 mln złotych netto na ten przeznaczyło Miasto Gdańsk.

1,4 mln zł na prace ratunkowe Bastionu Artyleryjskiego

Bastion, umożliwiający prowadzenia ognia artyleryjskiego i kontrolę dość długiego odcinka koryta Wisły, powstał w 1586 r. W jego wnętrzu wybudowano potężne kazamaty. Bastionu nie zmogła żadna nieprzyjacielska armia, ale groźniejsza okazała się siła wód wiślanych. Prace renowacyjne prowadzono już w XVIII stuleciu.

– Pogłębienie koryta Martwej Wisły po II Wojnie Światowej i brak nakładów na prace ratownicze do lat 90. XX w. spowodowały dalsze uszkodzenia. Turyści ich nie widzą, ale zdradzały je drobne pęknięcia i powstające wykwity solne. Dzięki dotacji Miasta Gdańska i wkładzie naszego Muzeum możemy uratować część tego wyjątkowego zabytku przed dalszą dewastacją – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

Zdążyć przed snem nietoperzy

Firma Budkon Sp. z. o.o., która wykona szeroki zakres prac ratunkowych, będzie musiała zdążyć przed okresem ochrony nietoperzy zamieszkujących znajdujące się po drugiej stronie bastiony: Południowo-Wschodni oraz Ostroróg. Rozpoczyna się on 1 października każdego roku i trwa do ostatniego dnia kwietnia.

– Podczas prac usuniemy warstwę nasypu ziemnego po to by dotrzeć do założonej tu wcześniej maty bentonitowej, sprawdzić stan konstrukcji ceglanej i położyć nową izolację. Ponieważ od pewnego czasu obserwowaliśmy dość intensywne zawilgacanie murów bastionu wykonamy kominki wentylacyjne. Na tym etapie prac także poddamy konserwacji zabytkowe, dekoracyjne parapety z piaskowca. Konstrukcja bastionu powiązana z systemem odprowadzania wilgoci zostanie umocniona kolumnami żwirowymi. W końcowym etapie prac przywrócimy bastionowi stan sprzed rozpoczęcia prac. Całościowy zakres obejmuje dość szeroki wachlarz zagadnień, a czasu przed rozpoczęciem okresu ochronnego nietoperzy zamieszkujących dwa inne, wołające o prace ratunkowe, bastiony – niewiele – dodaje Waldemar Ossowski.

Prace rozpoczną się pod koniec czerwca bieżącego roku. W związku z zakresem prac przewidziane są utrudnienia w zwiedzaniu Bastionu Artyleryjskiego oraz Bastionu Furta Wodna. Równocześnie z pracami ratunkowymi Bastionu Artyleryjskiego rozpoczną się prace archeologiczne na Szańcu Wschodnim Twierdzy Wisłoujście. Oba przedsięwzięcia zbiegną się czasowo z kolejnej edycją Bitwy Morskiej, która odbędzie się 7 lipca 2018 r. o godz. 14:00 w ramach V Światowego Zjazdu Gdańszczan.

W przyszłych latach planowana jest rewitalizacja i adaptacja ruin baraku z czasów napoleońskich położonych za hangarem przy fosie położonych naprzeciwko Fortu Carré, która zostanie przeprowadzona w ramach projektu ArchaeoBalt dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Południowy Bałtyk 2014-2020.

Autor fotografii: Andrzej Gierszewski