Cykl „Czwartki w Muzeum Gdańska” gromadzi wielu pasjonatów dziejów nadbałtyckiego portu i samego Pomorza. W dniu 4 października z wykładem „Przyjazdy królów i inne ceremonie publiczne w nowożytnym Gdańsku, Elblągu i Toruniu (XVI-XVIII w.)” gościł w Ratuszu Głównego Miasta prof. Edmund Kizik z Uniwersytetu Gdańskiego.

Wykład został przygotowany w ramach wystawy „Król jedzie” w Ratuszu, którą można zwiedzać do końca października br.

Profesor Kizik podkreślał silną autonomię Gdańska wobec pozostałych ośrodków w kraju, a nawet władzy królewskiej: „ To nie król był witany w mieście, ale rada miasta zapraszała króla do Gdańska”.

Ceremoniał wizyt władców Polski został oparty najprawdopodobniej o sprawdzone praktyki z czasów pierwszych wjazdów królów w trakcie i po wojnie trzynastoletniej z zakonem krzyżackim. Król wpierw był witany w granicach miasta, gdzie rada ogłaszała zaproszenie dla władcy. Następnie pod Bramą Wyżynną król otrzymywał symbolicznie klucze do miasta, które w tym samym momencie oddawał w ręce rady. Przejazd odbywał się ulicą Długą w kierunku Ratusza Głównego Miasta i Długiego Targu. Wjazdowi króla do miasta towarzyszyły salwy armatnie na wiwat.

Co jest ważne, Rada Miejska prosiła króla, aby większość wojskowego pocztu towarzysząca świcie władcy pozostawała poza obrębem murów miejskich. Świadczyło to o ogromnym pragnieniu niezależności miasta, a także złym wspomnieniom związanym z jakąkolwiek władzą nad Gdańskiem. Powyższe wrażenie potęgował fakt, że na terenie Gdańska nie było stricte formalnego pałacu przeznaczonego dla króla. Organizowane były komnaty w kamienicach rajców miasta, m.in. przy Długim Targu, a salą posiedzeń królewskich była Wielka Sala Wety w Ratuszu Głównomiejskim.

Wykładowca gdańskiego uniwersytetu narrację dotyczącą wizyt królów polskich w Gdańsku oparł o liczne materiały archiwalne z oddziałów Archiwum Państwowego w Gdańsku, Toruniu i Elblągu. Dotyczyły one m.in. rachunków za koszta wizyty władcy poniesione przez miasto, m.in. prochu strzelniczego „na wiwat”, a także ikonograficznych przedstawień obiektów kluczowych dla wizyt króla w tzw. miastach pruskich- budynków ratuszy, kamienic, dworów artusa.

Profesor dr hab. Edmund Kizik to wieloletni wykładowca historii nowożytnej na Uniwersytecie Gdańskim, uznany badacz historii oraz autor wielu publikacji naukowych z zakresu historii kultury nowożytnej Polski i regionu nadbałtyckiego . Wśród obszernego dorobku naukowego warto wymienić takie pozycje jak „Śmierć w mieście hanzeatyckim w XVI-XVIII wieku. Studium z nowożytnej kultury funeralnej wydane w 1998 r.”, czy „Wesele, kilka chrztów i pogrzebów. Uroczystości rodzinne w mieście hanzeatyckim od XVI do XVIII wieku” z 2001 r. Ponadto prof. Kizik jest współautorem najnowszego podręcznika do historii nowożytnej, przygotowanego przez wydawnictwo PWN.

W dniu 18 października zostanie zaprezentowany katalog z wystawy „Król jedzie”, przygotowany przez Muzeum Gdańska.

 źródło fotografii: http://holdruski.blogspot.com