Od 16 czerwca 2018 r. do końca lata na Starym Przedmieściu będzie można zobaczyć wystawę plenerową „Historie gdańskich dzielnic – Stare Przedmieście”. O dziejach dzielnicy będzie można dowiedzieć się także podczas bezpłatnych spacerów edukacyjnych. Jesienią odbędą się kolejne oprowadzania, wykłady, a w marcu 2019 r. ukaże się publikacja naukowa.

Projekt Historie Gdańskich Dzielnic to wspólne przedsięwzięcie Muzeum Gdańska oraz Biura Rozwoju Gdańska, w który włączane są Rady poszczególnych dzielnic. Jego główne elementy to wystawa planszowa, oprowadzania tematyczne albo spacery, wykłady oraz publikacja naukowa.

Muzeum na dzielnicy…

Premierowa odsłona projektu w 2017 r. dotyczyła dziejów gdańskiego Chełma. Wystawę można było zobaczyć w trzech lokalizacjach dzielnicy w miejscach uczęszczanych przez mieszkańców. O dzielnicy opowiadali także historycy z Uniwersytetu Gdańskiego. W marcu 2018 r. Muzeum wydało pierwszy tom publikacji naukowej, której nakład rozszedł się w niespełna trzy miesiące.

– Historie Gdańskich Dzielnic to niezwykle ważne i perspektywiczne przedsięwzięcie, które ma na celu budowanie tożsamości gdańszczan w miejscach ich zamieszkania. Obserwując rozwój przestrzenny i architektoniczny Gdańska mamy świadomość, że dziejące się zmiany modyfikują albo zacierają historyczne walory dawnej przestrzeni, dlatego między innymi w zeszłym roku podjęliśmy decyzję, aby opowiedzieć o Chełmie. W tym roku zapraszamy do zapoznania się z historią Starego Przedmieścia – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

Opowieść o Starym Przedmieściu potrwa do marca 2019 r. i zakończy się promocją publikacji naukowej. Zanim to nastąpi na jesieni 2018 r. odbędą się spacery po dzielnicy oraz wykłady naukowców.

… historia na ulicy!

Mianem Starego Przedmieścia określa się dziś tereny położone między Podwalem Przedmiejskim na północy a wodami Motławy na wschodzie. Od południa dzielnica ograniczona jest pasmem fortyfikacji z Bramą Nizinną, od zachodu zaś – Kanałem Raduni. W latach 1420–1454 funkcjonowało określenie Nowe Miasto, wyparte przez Przedmieście (niem. Vorstadt). Współczesna nazwa obowiązuje od 1949 roku, z dodanym określeniem „Stare”.

– Dzielnica formowała się już w XIV wieku. Zaczątkiem osadnictwa był tu ośrodek stoczniowy nad Motławą budujący statki na zlecenie Holendrów, Anglików i Flamandów. W 1430 r. obszar zamieszkiwało ok. 2 tysiące mieszkańców na prawie 400 posesjach. Dzielnica odgrywała coraz większą rolę gospodarczą; m.in. dlatego w latach 1463–1490 powstał tu długi na ponad 1 km ciąg murów. W XVII stuleciu teren dzielnicy został powiększony, a fosa oddzielająca Stare Przedmieście od Głównego Miasta zasypana. W tym czasie został wyodrębniony m.in. Plac Wałowy – mówi Katarzyna Kurkowska z Muzeum Gdańska, kurator wystawy.

Wystawę plenerową będzie można zobaczyć 16 czerwca 2018 r. od godz. 13.00 przy Szkole Podstawowej nr 67 na ul. Żabi Kruk 5 w Gdańsku. Pół godziny później sprzed szkoły rusza spacer historyczny po Starym Przedmieściu, który poprowadzą Dorota Kucharczyk i Klaudiusz Grabowski.

Źródło fotografii: zbiory Muzeum Gdańska