Od 23 do 25 marca do Gdańska zawita po raz piąty Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności. W programie festiwalu znajdują się, obok spotkań autorskich, m.in.: debaty i konfrontacje literackie, krytyczne kwadranse, slam poetycki, wieczór czytania poezji oraz gala wręczenia nagrody.

Od lat dzięki festiwalowi przemierzamy rzadko uczęszczane, a czasem wręcz niezbadane tereny europejskiej poezji. W tym roku uczestnicy festiwalu Europejski Poeta Wolności będą mogli sięgnąć do twórczości z Armenii, Azerbejdżanu, Bułgarii, Finlandii, Holandii, Islandii, Mołdawii i Wielkiej Brytanii.

Pierwszy dzień: Versopolis, Rusinek, debaty i Pablopavo

Wydarzenia programowe rozpoczynają się już przedpołudniem, 23 marca w Uniwersytecie Gdańskim, gdzie odbędą się spotkania z poetami sieci Versopolis, w tym z laureatką Nagrody EPW w roku 2014 – Dortą Jagić z Chorwacji. Spotkania te będą trwały od 11.00 do 15.00.

Propozycją warsztatową dla osób dorosłych jest spotkanie z Michałem Rusinkiem (m.in. wieloletnim sekretarzem Wisławy Szymborskiej), który 23 marca o godz. 16.00 przeprowadzi w IKM warsztaty Kolanko węża, czyli o metaforze nie tylko w poezji. Zapisy: warsztaty@ikm.gda.pl.

Ważnym elementem spotkań tłumaczy, krytyków, znawców literatury i czytelników są debaty: 23 marca w Europejskim Centrum Solidarności o godz. 18.00 rozpocznie się debata Korzenie wolności, w której wezmą udział: Miljenko Jegrović, poeta, prozaik, publicysta, jeden z najwybitniejszych pisarzy chorwackich, któremu uznanie przyniósł zbiór opowiadań o życiu w ogarniętej wojną Bośni i Hercegowinie Sarajevski Marlboro, Ilma Rakusa, szwajcarska poetka, pisarka, tłumaczka i poliglotka, Jarosław Mikołajewski, poeta, prozaik, dziennikarz i reportażysta, tłumacz z języka włoskiego i autor książki Wielki przypływ dotyczącej problemu uchodźstwa. Spotkanie moderuje Krzysztof Czyżewski, praktyk idei, poeta, eseista, współtwórca Ośrodka „Pogranicze sztuk, kultur, narodów” w Sejnach oraz Fundacji Pogranicze, która w marcu 2018 roku otrzymała Europejską Nagrodę Kultury Księżniczki Małgorzaty.

Piątkowy wieczór zakończy czytanie poezji w językach narodowych zaproszonych gości oraz koncert Pablopavo i Ludzi w B90 na terenach postoczniowych. Początek: godz. 20.00. Koncert jest biletowany. Bilety w cenie 25 zł (z Kartą do Kultury) i 35 zł dostępne online https://tickets.soundrive.pl/pl/event/362/europejski-poeta-wolnosci oraz w dniu koncertu.

Dzień drugi: wolność kultury, krytyczny kwadrans – brzmi sensownie

Drugiego dnia, 24 marca o godz. 10.00 w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim odbędzie się współorganizowana z siecią Oracle Cultural Network, debata Wolność w kulturze / Freedo(o)m of Culture. W spotkaniu wezmą udział: Jean Pierre Deru (założyciel sieci ENCATC i ORACLE), Mary Ann DeVlieg (przewodnicząca grupy roboczej przy Komisji Unii Europejskiej zajmującej się sztuką, prawami człowieka i sprawiedliwością), Jan Klata (reżyser i dramaturg teatralny), Michał Merczyński (dyrektor Festiwalu MALTA w Poznaniu), Paweł Potoroczyn (do 2016 roku dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza) oraz Anda Rottenberg (kuratorka, historyczka i krytyczka sztuki).

Najmłodsi również będą mieli swój czas podczas Festiwalu. W sobotnie przedpołudnie, 24 marca o godz. 11.00 do sieni IKM zaprasza Jarosław Mikołajewski, który opowie o swojej książce Wędrówka Nabu. Przedstawia ona historię małego uchodźcy wędrującego dziś do Europy, żeby znaleźć bezpieczny dom.

24 marca od godz. 11.00 w Bibliotece pod Żółwiem o swojej poezji opowiedzą Dumitru Crudu (Mołdawia), Erkka Filander (Finlandia) i Tatev Chakhain (Armenia), a dyskusje moderować będą Justyna Sobolewska, Zofia Król i Leszek Szaruga.

Popołudniu, 24 marca o godz. 17.30, w Instytucie Kultury Miejskiej odbędzie się debata z muzykami - Brzmi sensownie. Agnieszka Szydłowska z Programu III Polskiego Radia porozmawia z Pawłem Sołtysem (Pablopavo), Grzegorzem Kwiatkowskim (Trupa Trupa) oraz Dorotą Masłowską o poezji w tekstach piosenek i wierszach, które inspirują współczesnych muzyków.

Ponadto w programie również: krytyczne kwadranse o osobistym podejściu do poezji w wykonaniu Agnieszki Wolny-Hamkało i Leszka Szarugi (24 i 25 marca, godz. 16.00 w IKM), konfrontacje polskich poetów (24 i 25 marca, godz. 16.30 w IKM), w których zmierzą się ze sobą twórcy różnych szkół i stylistyk: Piotr Matywiecki z Marcinem Sendeckim i Urszula Kozioł z Krystyną Dąbrowską oraz slam poetycki prowadzony przez Wojciecha Borosa w Pubie LOFT w 24 marca o godz. 19.00.

Dzień trzeci: atrakcje dla rodzin i (za)granice poezji

Ten dzień zaczynamy równolegle o godz. 11.00 rodzinną zabawą w poezję i prozę w IKM, na którą zaprasza Michał Rusinek. Wydarzenie przeznaczone jest dla rodziców z dziećmi w wieku 7–10 lat, obowiązują zapisy. Natomiast 25 marca od godz. 11.00 w galerii Pionova odbędą się spotkania z Alice Oswald (Wielka Brytania), Barbarą Kallą i Adamem Wiedemannem (tłumaczami holenderskiego poety Menno Wigmana) i Płamenem Dojnowem (Bułgaria). Rozmowami pokierują Szymon Kloska, Agnieszka Wolny-Hamkało oraz Piotr Śliwiński.

O tym, jak postrzega się polską poezję za granicą, co sprawia, że zdobywa ona czytelników w krajach tak kulturowo różnych jak Włochy, Stany Zjednoczone czy Chiny, w czym tkwi jej potencjał do przekraczania granic, i w jaki sposób kreować modę na wiersze z Polski opowiedzą – w rozmowie Tadeuszem Dąbrowskim - Marek Kazmierski, Michael Kruger i Beata Stasińska. Debata Zagranice polskiej poezji odbędzie się 25 marca o godz. 15.00 w Instytucie Kultury Miejskiej.

Punkt kulminacyjny – niedzielna gala

Nominowani do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2018 są: Tatev Chakhian (Armenia) za tom Dowód (nie)osobisty, tłum. Haik Howannisjan i Paweł Sakowski, Selim Babullaoglu (Azerbejdżan) za tom „Nie ma kto pisać do pułkownika”, tłum. Ilaha Karimova i Grażyna Zając, Płamen Dojnow (Bułgaria) za tom Sofia Berlin, tłum. Hanna Karpińska, Dymitr Dobrew i Dorota Dobrew, Wojciech Gałązka, Erkka Filander (Finlandia) za tom Biała burza przebudzenia, tłum. Katarzyna Szal, Menno Wigman (Holandia) za tom Na imię mi Legion, tłum. Barbara Kalla i Adam Wiedemann, Linda Vilhjálmsdóttir (Islandia) za tom Wolność, tłum. Jacek Godek, Dumitru Crudu (Mołdawia) za tom Fałszywy Dymitr, tłum. Jakub Kornhauser i Joanna Kornaś-Warwas, Alice Oswald (Wielka Brytania) za tom Zapadać w jawę, tłum. Magda Heydel.

Laureat Nagrody Europejski Poeta Wolności otrzyma 100 000 złotych, jego tłumacz 20 000 złotych. Gala wręczenia Nagrody w reżyserii Wiktora Rubina odbędzie się 25 marca, o godz. 20.00 w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim.