Artyści znad Dunaju zawładną Gdańskiem
Od 30 listopada do 7 grudnia potrwa prawdziwa węgierska kulturalna uczta w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim. Uczestników czeka ogromne spektrum atrakcji. Będą mogli poznać madziarski teatr, literaturę, taniec i kuchnię. Czekają nich również projekcje filmowe, koncerty i spotkania turystyczne. Tydzień Węgierski odbywa się w ramach Roku Kultury Węgierskiej w Polsce.
30 lipca odbędzie się inauguracja festiwalu „Tydzień Węgierski” w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim. Wielkie spotkanie z madziarską kulturą potrwa aż do 7 grudnia. Jest on częścią cyklu „Teatry Europy”, który pozwala poznać najciekawsze elementy współczesnej twórczości z różnych zakątków Starego Kontynentu. Madziarski teatr.
Podczas Tygodnia Węgierskiego przede wszystkim będzie można obejrzeć kilka spektakli węgierskich reżyserów. 30.11 (w czwartek, godz. 19:00) miłośnicy teatru obejrzą sztukę pt. „Ryszard III” w wykonaniu Teatru Narodowego z Budapesztu. Inscenizacja tego dramatu to dzieło jednego z najzdolniejszych węgierskich reżyserów młodego pokolenia – Attili Vidnyánszkyego juniora. Klasyczny dramat Szekspira został nie tylko ponownie przetłumaczony, ale również poddany przeróbkom przez młodego dramaturga Miklósa Vecsei. Drugi dzień festiwalu (1.12) poświęcony będzie kolejnemu spektaklowi. O godzinie 19:00 na deskach teatru GTS pojawi się Teatr Nowy (Poznań), który zaprezentuje węgierską sztukę pt. „Porno” Andrása Viskyego w reżyserii Cezarego Studniaka. Akcja dramatu rozgrywa się w kraju opętanym systemem totalitarnym. Jest to historia kobiety pochodzącej z Siedmiogrodu, która pragnie żyć według własnych zasad. Angażuje się w pomoc rumuńskim dzieciom ulicy, wdaje się w namiętny romans, przyjaźni z podejrzanymi o wywrotowe poglądy. Nieustannie obserwowana dziewczyna nie tylko zaczyna uchodzić za rozwiązłą, ale mimowolnie staje się zagrożeniem dla ustroju państwa. Wieczorem 3.12 (niedziela) widzowie zobaczą występ teatru tańca pt. „Cuda nocy”. Spektakl inspirowany jest wierszem Sándora Weöresa o tym samym tytule. To niczym nieskrępowana i nieobliczalna poetycka wizja. Jego tłem są obrazy, rysunki i animacje tworzone przez Ildikó Mezei i Évę Taskovics. Pokaz będzie poprzedzony węgierskim poczęstunkiem. W przedostatnim dniu Tygodnia Węgierskiego (6.12) o godzinie 19:00 odbędzie się spektakl pt. „InTimE” przeznaczony tylko dla dorosłych. Tancerze, którzy pojawią się na scenie poruszają się z niezwykłą gracją i elegancją, zachowując harmonię proporcji. Dzięki temu oglądając spektakl można doświadczyć perfekcji. Erotyka w choreografii Pala Frenaka jest zarówno bezwstydnie dzika, brutalna jak i klasycznie szlachetna.
Kinematografia na najwyższym poziomie
Podczas festiwalu także i kinomani znajdą coś interesującego dla siebie! 2.12 (w sobotę) o godzinie 17:30 odbędzie się projekcja filmu „To nie są najlepsze dni mojego życia” (reż. Szabolcs Hajdu). Ten minimalistyczny obraz pozwala zajrzeć w życie współczesnej rodziny węgierskiej. Obiecuje maksymalną szczerość i obnażenie prawdy, jest bolesnym odbiciem obecnej rzeczywistości na Węgrzech (i w Europie Środkowej). Film zostanie pokazany w Instytucie Kultury Miejskiej. Kolejnym obrazem, który uczestnicy będą mogli obejrzeć będzie „Syn Szawła” (reż. László Nemes). Akcja rozgrywa się w 1944 roku, w Auschwitz-Birkenau. Saul Ausländer, jeden z pracujących w krematorium członków Sonderkommando, pewnego dnia ma wrażenie, że pośród czekających na spalenie ciał odkrył zwłoki swojego syna. Od tej chwili mężczyznę utrzymuje przy życiu niemożliwa misja: postanawia, że wykradnie ciało i szuka rabina, który pochowa dziecko w godny sposób. Film László Nemesa stał się jednym z największych sukcesów międzynarodowych 2015 roku: oprócz Złotej Palmy w Cannes zdobył Złoty Glob i Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego – by wymienić tylko najważniejsze nagrody. Projekcja odbędzie się 4.12 (poniedziałek) o godzinie 19:00. Następną atrakcją będzie pokaz filmu „Moja matka i inni wariaci z rodziny” (reż. Ibolya Fekete). W nienormalnym i popadającym w absurd świecie historii Europy Środkowej XX wieku każda rodzina musiała walczyć o swoje przetrwanie i dalszy byt. Nawet za cenę licznych – dobrowolnych i wymuszonych – przeprowadzek. Poza świetną kreacją Danuty Szaflarskiej, na ekranie wyróżnia się gra dwóch węgierskich aktorek, Eszter Ónodi i Juli Básti. Pokaz odbędzie się 5.12 (wtorek) o godzinie 17:30. Ostatnią projekcją będzie „Dusza i ciało” (reż. Ildikó Enyedi). To bardzo oryginalna i niezwykła historia miłosna o dwojgu samotnych ludzi, którzy początkowo spotykają się jedynie we śnie pod postacią łani i jelenia. Z czasem zbliżają się do siebie również w rzeczywistości. Nie jest to łatwa relacja. Mária jest młodą dziewczyną obdarzoną genialną pamięcią, ale skrytą i bardzo zamkniętą w sobie. Endre to pragmatyczny dyrektor finansowy firmy, w której oboje pracują. Te dwie zupełnie inne osobowości łączy uczucie, z którym nie zawsze potrafią sobie poradzić i na które nie jest łatwo im się otworzyć. Projekcja odbędzie się o 17:30 w Instytucie Kultury Miejskiej.
GTS w madziarskich rytmach
Wieczorem 5.12 (wtorek, godz. 19:00) dla miłośników muzyki zagra Félix Lajkó wraz z zespołem Vołosi. Lajkó to artysta wszechstronny, a jednocześnie bezkompromisowy. Ten węgierski wirtuoz skrzypiec i cytry, a także kompozytor i aktor, porusza się w rozmaitych konwencjach - od muzyki tradycyjnej i filmowej po jazz - zachowując przy tym swój styl i świeżość wyrazu. W skład zespołu Vołosi wchodzą muzycy klasyczni, zaś muzyka jaką tworzą zdecydowanie wykracza poza granice folku. Historia grupy zaczęła się od góralskiego zespołu "Wałasi", który powstał w 1985 r. Do formacji osiemnaście lat później dołączyli muzykujący klasycznie bracia, Krzysztof i Stanisław Lasoniowie. W 2003 r. narodził się projekt "Wałasi i Lasoniowie". Gdy w 2009 r. odszedł z zespołu Zbigniew Wałach, grupa zachowała nazwę "Wałasi" i sporą część repertuaru. Wtedy po raz kolejny zmieniono nazwę na "Wołosi i Lasoniowie". Jednak pod wpływem podróży zagranicznych zespołu, na przełomie 2011 i 2012 roku zadecydowano o kolejnej zmianie. Nowa nazwa, używana do dzisiaj to "Vołosi". Festiwal zakończy się 7 grudnia koncertem „Great Sound in the Rush”, który rozpocznie się o godzinie 20:00. Będzie to opera semiseria, czyli półpoważna, w której wszystko dzieje się inaczej niż zazwyczaj, ale jednocześnie zachowuje cechy opery kameralnej: uwerturę, 12 aktów, arie, recytatywy oraz finał. Opera László Sarego stanowi perfekcyjne spotkanie muzyki i słów. Jako libretto kompozytor wybrał, wiersz Sándora Weöresa „Theme and Variations”. Oprócz tradycyjnych instrumentów, muzycy wykorzystują również tak niestandardowe „przedmioty muzyczne” jak kamienie, czy drewniane listewki.
Warsztaty
Pierwszego dnia festiwalu (30.11) o godzinie 17:30 na seniorów czekają warsztaty, które przybliżą tematykę dramatu Williama Szekspira „Ryszard III” i jego realizacji scenicznej autorstwa Attili Vidnyánszkyego jr. Nie zabraknie również atrakcji dla najmłodszych! 3 i 4 grudnia odbędą się warsztaty muzyczne dla dzieci według metody Zoltána Kodálya.
Pozostałe atrakcje
30.11 o godzinie 18:00 rozpocznie się wernisaż wystawy „Archiwum Horusa”, na którą składają się fotografie Sándora Kardosa. Ekspozycja będzie dostępna przez cały czas trwania Tygodnia Węgierskiego. 2 grudnia (sobota) od 14:00 do 18:00 potrwa Węgierski Festyn. Na uczestników czekają opowieści o węgierskich tradycjach świątecznych i najciekawszych zakątkach tego pięknego kraju. Będzie to również okazja do posmakowania oraz kupienia regionalnych potraw oraz win. Dorośli będą mogli podpatrywać szefów kuchni podczas live-cookingu, a dzieci podczas warsztatów kulinarnych nauczą się robić m.in. tradycyjną węgierską pastę. Gotować będzie Ewa Hangel, miłośniczka Węgier, autorka książki „Vege kociołkowanie”, właścicielka winiarni i sklepu „Kociołek i Wino”. Wisienką na torcie będą towarzyszące całemu Węgierskiemu festynowi występy zespołu KOBZOS: Andrea Navratil – śpiew i László Demeter – śpiew, koboz. 4.12 (poniedziałek) organizatorzy zapraszają bibliofilów i miłośników twórczości węgierskiej na spotkanie literackie, które rozpocznie się o 17 :30. O książkach i autorach będą rozmawiać Anna Butrym (vlogerka, hungarystka i tłumaczka) oraz Gáspár Keresztes (polonista i tłumacz). Wtorek (5.12) rozpocznie się od spotkania turystycznego o godzinie 14:00 z Györgyem Ifju (dziennikarzem i znawcą Węgier) pt. „Nie tylko Budapeszt i Balaton. Węgry inaczej”.Współorganizatorem wydarzeń w ramach Tygodnia Węgierskiego w GTS jest Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, który jest również organizatorem wydarzeń podczas Roku Kultury Węgierskiej w Polsce, trwającego do końca 2017 roku.Tydzień Węgierski został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.