Ok. 10 tysięcy internowanych, ponad 100 osób straciło życie - w niedzielę, 13 grudnia 2020 r. mija 39. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Z powodu pandemii upamiętnienie rocznicy i oddanie hołdu ofiarom komunistycznych represji odbędzie się w sposób symboliczny - Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju, o godz. 18, złoży kwiaty pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970.

Stan wojenny trwał od 13 grudnia 1981 do 22 lipca 1983 roku. Był to okres dyktatury wojskowej, podczas której władzę w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) przejęła pozakonstytucyjna Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) kierowana przez ówczesnego premiera, I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) i ministra obrony narodowej – generała Wojciecha Jaruzelskiego.

Gdańsk, jako kolebka Solidarności, znalazł się w centrum wydarzeń stanu wojennego.

Tragiczne karty historii

O wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce zadecydowano w nocy z soboty na niedzielę - z 12 na 13 grudnia 1981 r. Informację o godzinie 6 rano na antenie Polskiego Radia ogłosił I sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i minister obrony narodowej – gen. Wojciech Jaruzelski. Rozpoczęły się masowe aresztowania, brutalne rozbijanie strajków i demonstracji. Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji i Solidarności.

Oficjalna propaganda tłumaczyła wprowadzenie Stanu Wojennego fatalną sytuacją gospodarczą kraju, widmem anarchii oraz wojny domowej. Faktycznie jednak była to siłowa próba zdławienia niezależnego od władzy komunistycznej ruchu Solidarności. Granice państwa zostały zamknięte, władzę w kraju przejęło wojsko, a na ulice polskich miast wyjechały czołgi. Na działaczy i sympatyków Solidarności spadły surowe represje. Polała się krew.

W sumie, w okresie obwiązywania dekretu o stanie wojennym (zniesiono go 22 lipca 1983) internowanych było ok. 10 tys. osób. Wprowadzono liczne ograniczenia praw obywatelskich m.in. zakaz zgromadzeń i godzinę milicyjną, a także kontrolę listów i rozmów telefonicznych. Zawieszono działalność organizacji, zamknięto wiele gazet i czasopism. W wyniku tłumienia protestów represji w czasie stanu wojennego i późniejszych działań władz PRL życie straciło ponad 100 osób.

oprac. AU

Źródło: UM Gdańsk