Szkolenia dla przedstawicieli służby zdrowia, nauczycieli i urzędników, działania edukacyjne, zamówienia publiczne z klauzulami społecznymi, bezpłatne punkty porad prawnych, doradztwo zawodowe, metropolitalna baza danych obejmująca np. gabinety lekarskie ze specjalnym wyposażeniem i procedurami – to tylko niektóre z rozwiązań mających ułatwić życie osobom z niepełnosprawnością w metropolii.

Obszar Metropolitalny Gdańsk – Gdynia – Sopot wprowadza zakrojone na szeroką skalę rozwiązania systemowe dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, ujęte w Standardzie Minimum na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami i Otoczenia.

– Standard to pierwszy krok w kierunku jak najszerszego włączania osób o szczególnych potrzebach w każdy aspekt życia społecznego – mówi Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu. – Niestety wykluczenie – czy to z życia zawodowego, społecznego, towarzyskiego, finansowego czy zdrowotnego, z którym się stykają, często jest podwójne – dotyczy zarówno samej osoby z niepełnosprawnością, jak i jej opiekunów, rodzeństwa. Pamiętajmy, że niepełnosprawność może dotknąć każdego z nas, w każdej chwili, może się też np. pojawić konieczność opieki nad niesamodzielnym seniorem w rodzinie. Dlatego chcemy budować system, którego głównym celem jest nie tylko wsparcie osób w ich niepełnosprawności, ale włączenie ich w życie naszych gmin – dodaje Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu.

Standard Minimum na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami wypracowany został przez grupę ponad 80 ekspertów i praktyków, m.in. przedstawicieli samorządów, osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, reprezentantów służby zdrowia, placówek edukacyjnych i terapeutycznych oraz  poradni psychologiczno-pedagogicznych.

To zbiór działań, które zostaną wdrożone w 59 samorządach OMGGS. Są to dokładne wytyczne dla włodarzy, jak wprowadzać w metropolitalnych miastach, gminach i powiatach działania na rzecz poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami i ich otoczenia. Standard obejmuje 30 konkretnych zadań dla samorządów, stawiając w pierwszej kolejności na świadomość i edukację.

Standard zakłada także kompleksowe wsparcie od urodzenia, a nawet od informacji o niepełnosprawności dziecka jeszcze przed urodzeniem, do śmierci osoby z niepełnosprawnością lub jej opiekuna.

Dr hab. Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich o Standardzie:

– Standard jest praktyczną realizacją fundamentalnej roli samorządu w realizacji praw i wolności jednostek, a przez to pozytywnego wpływania na codzienne życie mieszkanek i mieszkańców lokalnych wspólnot. Stanowi istotny krok w kierunku wdrożenia postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, która wymaga zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami możliwości pełnego i skutecznego udziału w życiu społecznym na zasadzie równości z innymi. Dostępność usług publicznych jest jednym z warunków niezależnego życia i włączenia do społeczeństwa. Ufam, że również inne samorządy zechcą w swoich społecznościach realizować podobne, systemowe działania.

Wśród głównych działań zapisanych w Standardzie znalazły się m.in.:

1. Zwiększenie świadomości społecznej

• podręcznik zasad dla pracowników obsługi klienta w samorządach;
• kampania społeczna nt. roli i potrzeb osób niepełnosprawnych;
• ankieta badająca poziom satysfakcji oceniająca skuteczność działań.

2. Edukacja

• odpowiedzialne zamówienia publiczne – obligatoryjne stosowanie w zamówieniach publicznych klauzul społecznych;
• edukacja antydyskryminacyjna – programy dla przedszkoli i szkół na temat równego traktowania;
• monitoring absolwentów – każdego roku gminy będą zbierać informacje o liczbie absolwentów z niepełnosprawnością, zapewni to możliwość dalszej aktywności i kształcenia;
• Metropolitalna Akademia Samorządowa – każda gmina otrzyma i wdroży program obligatoryjnych szkoleń urzędników z dostępności.

3. Opieka medyczna i rehabilitacja

• dostępna metropolia – wspólna regionalna baza danych dot. usług dla osób z niepełnosprawnością, baza gabinetów lekarskich ze specjalistycznym wyposażeniem i procedurami (np. jak znaleźć dentystę dla osób z porażeniem mózgowym);
• zespół ds. zdrowia – program szkoleń dla lekarzy i służb medycznych, we wszystkich gminach dostępny tłumacz języka migowego online.

4. Niezależne życie

• bezpłatne punkty pomocy prawnej;
• mieszkalnictwo – inwentaryzacja zasobów w gminach i powiatach pod kątem wykorzystywania ich przez osoby z niepełnosprawno;
• dostęp do wiedzy – samorządy sięgają po środki na asystenturę i opiekę wytchnieniową.

5. Dostępność i mobilność

• transport – dla osób z niepełnosprawnością do placówek opiekuńczych i edukacyjnych;
• uniwersalne projektowanie – regularny monitoring inwestycji w metropolii pod kątem dostępności;
• dostęp do wiedzy – informacje dla niepełnosprawnych na stronach samorządowych.

6. Czas wolny

• dostępne imprezy miejskie – wydarzenia rekreacyjne, sportowe i kulturalne dostosowane do aktywnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnością;
• budżet obywatelski – dodatkowe punkty dla projektów związanych z dostępnością;
• katalog dostępnego wypoczynku – informator z ofertą turystyczną (mapy i trasy) spełniającą kryteria dostępności;
• wspólne zakupy – opracowanie standardu dla nowo budowanych placów zabaw dostępnych również dla dzieci ze szczególnymi potrzebami.

7. Praca

• udostępnianie lokali miejskich – preferencyjne warunki dla organizacji i podmiotów zajmujących się aktywizacją społeczno-zawodową osób z niepełnosprawnością;
• więcej projektów z dofinansowaniem UE – wdrożenie rozwiązań, które zwiększają aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością;
• doradztwo zawodowe – wdrożenie w samorządach narzędzi badających predyspozycje zawodowe osób z niepełnosprawnością;
• kompetencje cyfrowe – samorządy sfinansują programy edukacyjne, które zapobiegać będą wykluczeniu cyfrowemu;
• praca – przeszkolenie pracowników powiatowych urzędów pracy w zakresie innowacyjnych form zatrudnienia – współdzielenie stanowiska, współdzielenie etatu, praca zdalna.

Wdrażanie Standardu zaplanowane jest na dwa najbliższe lata (do końca 2023). Po tym okresie wypracowany ma być docelowy Standard Maksimum i Metropolitalna Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami i Otoczenia.

Poniżej znajda Państwo Standard Minimum na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami oraz prezentację na temat dokumentu