- To był bardzo dobry i obfitujący w wydatki na rzecz gdyńskich zabytków rok – podsumowuje Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa. Od trzech lat właściciele obiektów, którzy przy wsparciu finansowym miasta prowadzą prace remontowe oraz specjaliści od konserwacji architektury i władze Gdyni spotykają się, by podsumować to, co udało się zrobić w minionym roku w kwestii renowacji gdyńskiego dziedzictwa architektonicznego. 14 marca takie spotkanie odbyło się w Konsulacie Kultury.

Spotkanie podsumowujące rok działań na rzecz konserwacji gdyńskich zabytków odbyło się w niedawno odrestaurowanym Konsulacie Kultury. Wzięli w nim udział: Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni, Agnieszka Kowalska, pomorski wojewódzki konserwator zabytków, Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa, Robert Hirsch, miejski konserwator zabytków, a także właściciele świeżo wyremontowanych obiektów.

- Gdyński modernizm jest jednym z silniejszych elementów dumy mieszkańców naszego miasta. To bardzo cenne, bo często chcemy myśleć o rzeczach, które dotykają przyszłości, ale ten patriotyzm lokalny, patriotyzm całego miasta, ale też patriotyzm mojego domu, budynku, instytucji sprawia, że Gdynia się zmienia. Powstają nowe budynki, a te które mają historyczny aspekt odzyskują swój blask – mówi Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni.

Tylko w ubiegłym roku m.in. dzięki dotacjom udało się przywrócić dawny blask 10 prywatnym obiektom. - To był bardzo dobry i obfitujący w wydatki na rzecz gdyńskich zabytków rok. Prawie 2 mln zł kosztowały remonty zabytków będących w rękach prywatnych. Z tej kwoty ponad 677 tys. zł pochodziło z dotacji z budżetu miasta – mówi Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa UM Gdyni.

Renowacja elewacji, naprawa murów, czy remont… zabytkowych organów, to tylko niektóre działania, jakie udało się zrealizować dzięki ubiegłorocznym dotacjom, o wartość 677 823,00 zł. Poniżej prezentujemy pełną listę obiektów, wraz z wysokością dotacji i zakresem wykonanych prac.

-Budynek mieszkalny, ul. Arciszewskich 30, nr w rejestrze zabytków 1859, dotacja na remont dachu, w wysokości 189 000,75 zł.

-Kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Armii Krajowej 46, nr w rejestrze zabytków 1927, dotacja na remont muru przy schodach wejściowych, w wysokości 83 201,09 zł.

-Akademia Morska, ul. Morska 81-87, nr w rejestrze zabytków 1153, dotacja na remont elewacji budynku B Akademii Morskiej, w wysokości 100 000,00 zł.

-Budynek mieszkalny „Willa Zosieńka", ul. Franciszka Sędzickiego 22, nr w rejestrze zabytków 1071, dotacja na renowację stolarki okiennej, w wysokości 37 503,00 zł.

-Budynek mieszkalny „Willa Piotrowskiego", ul. Sieroszewskiego 1a, nr w rejestrze zabytków 1032, dotacja na remont dachu wraz z systemem odwodnienia oraz wykonanie izolacji murów, w wysokości do 79 172,40 zł.

-Zespół kościoła parafialnego p. w. św. Antoniego Padewskiego i klasztoru franciszkanów, ul. Ujejskiego 40, nr w rejestrze zabytków 1933, dotacja na remont murów oporowych, w wysokości do 32 217,65 zł.

-Budynek mieszkalny, ul. Świętojańska 37, dotacja na remont elewacji frontowej, w wysokości 52 135,88 zł

-Budynek mieszkalny, ul. Świętojańska 84, dotacja na remont elewacji tylnej, w wysokości do 37 015,34 zł.

-Kościół pw. św. Wawrzyńca, organy, ul. Źródło Marii 18, nr w rejestrze zabytków B-373/3, dotacja na renowację organów, w wysokości 37 511,98 zł.

-Budynek mieszkalny, ul. Abrahama 5, dotacja na remont dachu, w wysokości 30 064,91 zł.

- Gdynia jest dla mnie miejscem wyjątkowym. Muszę przyznać, że działania samorządu polegające na dotowaniu różnych obiektów, i tych wpisanych do rejestru zabytków, i tych wpisanych do gminnej ewidencji zabytków, powodują, że współpraca z właścicielami ze strony służb konserwatorskich Konserwatora Wojewódzkiego jest znaczenie łatwiejsza chociażby w kwestii działań kontrolnych czy uzgadniania inwestycji – podkreśla Agnieszka Kowalska, pomorski wojewódzki konserwator zabytków.

Miejsce na organizację konferencji nie zostało wybrane przypadkowo. Konsulat Kultury to odkupiony i kompleksowo wyremontowany dawny Dom Marynarza Szwedzkiego, w którym przez wiele lat funkcjonował Konsulat Królestwa Szwecji i wielowyznaniowa protestancka kaplica. Remont i prace adaptacyjne kosztowały 7,85 mln zł (ponad 3,5 miliona zł pochodziło ze środków unijnych). Inną ważną renowacją z ubiegłego roku jest remont południowej elewacji budynku znanego w Gdyni jako PLO, czyli drugiej siedziby Urzędu Miasta przy ul. 10 Lutego. Tu koszt prac konserwatorskich wyniósł 1 mln zł.

Miasto jest także właścicielem wielu innych, cennych obiektów zabytkowych, nad którymi sprawuje opiekę konserwatorską. To m.in. Muzeum Emigracji (dawny Dworzec Morski), czy Zespół Hal Targowych. Najstarszym zabytkiem w mieście jest XIII-wieczny kościół św. Michała Archanioła na Oksywiu. Z XVII wieku pochodzi zespół dworsko-parkowy w Małym Kacku przy ul. Folwarcznej 1 (kiedyś budynek I LO, dzisiaj luksusowy hotel i restauracja). Wiele zabytków pochodzi z przełomu XIX i XX wieku, a najnowszym jest kościół Garnizonowy Marynarki Wojennej na Oksywiu, którego budowę zakończono zaledwie dwa tygodnie przed wybuchem II wojny światowej, w 1939 roku.

Gdynia przyznaje dotacje na zabytki od 1999 roku. Od tamtej pory na realizacje prac konserwatorskich przeznaczono ponad 11 mln zł. Na przestrzeni lat z takiego wsparcia skorzystali użytkownicy i właściciele ponad 100 obiektów zabytkowych.

Jak uzsykać dotacje na prace przy zabytkach?

Kto może ubiegać się o dotacje? Od 2009 r. o dotacje mogą ubiegać się właściciele budynków wpisanych do rejestru oraz budynków położnych na obszarach zabytkowych, czyli mieszkańcy Śródmieścia (będącego od 2015 roku Pomnikiem Historii), Kamiennej Góry, Orłowa, Oksywia, Małego i Wielkiego Kacka. Obecnie obowiązują zasady i regulamin przyjęty Uchwałą Rady Miasta Gdyni nr XXXIX/861/10 z dnia 27.01.2010 r. Jest on dostępny na stronie internetowej www.gdynia.pl/zabytki w zakładce „dotacje z budżetu gminy na prace przy zabytkach”. O dotacje na dofinansowanie prac renowacyjnych mogą się ubiegać osoby fizyczne i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, oraz jednostki organizacyjne spoza sektora finansów publicznych, których celem statutowym jest ochrona zabytków i opieka nad zabytkami. Obejmuje to m.in. wspólnoty mieszkaniowe, osoby prywatne, stowarzyszenia itp.

Jak wygląda procedura przyznawania dotacji? Do 10 stycznia każdego roku należy złożyć wniosek o dotację wraz z załącznikami czyli pozwoleniem konserwatorskim, pozwoleniem na budowę lub potwierdzeniem przyjęcia zgłoszenia, kosztorysem, koniecznymi oświadczeniami właściciela. Wnioski po weryfikacji są przedstawiane władzom miasta, a po wstępnym zaakceptowaniu są kierowane na sesję Rady Miasta Gdyni w marcu. Po przyjęciu uchwały przez radnych przygotowywane są umowy z właścicielami budynków. Po realizacji prac rozliczenie dotacji następuje po podpisaniu przez strony protokołu odbioru i złożeniu szczegółowego sprawozdania wraz z dokumentami wymaganymi regulaminem. Wszelkich szczegółowych informacji w sprawie dotacji udziela Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków , tel. 58 66 88 343, e-mail: zabytki@gdynia.pl