Frekwencja w świątyniach jest rekordowa - już tydzień temu, w prawosławną Palmową Niedzielę, do greckokatolickiego kościoła św. Bartłomieja w Gdańsku na mszę św. przyszło 400 osób. To efekt napływu uchodźców wojennych z Ukrainy. Święta są dla nich w tym roku szczególnie trudne: naznaczone rozłąką rodzin, niepokojem o los walczących mężów i braci, bólem z powodu przedłużającej się tymczasowości. Wiele rodzin straciło na wojnie bliskich. 

Podobieństw w rytuałach jest sporo. Jeden z przykładów: święcenie pokarmów, mają w swojej tradycji również grekokatolicy, jednak nie w Wielką Sobotę jak u katolików, lecz w wielkanocną niedzielę rano, przed śniadaniem. Do koszyczka prócz jajek i świątecznych potraw wkłada się świeczkę. Święcenie pokarmów możliwe jest też w sobotę wieczorem, podczas mszy rezurekcyjnej. W sobotę 23 marca rozpoczęła się ona w greckokatolickim kościele św. Bartłomieja o godz. 17, a jej przebieg zarejestrował nasz fotoreporter. 

W roku 2022 Wielkanocne święta u chrześcijan obrządków wschodnich przypadają tydzień po obchodzonych przez rzymskich katolików i protestantów. Po raz pierwszy od dwóch lat nie obowiązują obostrzenia sanitarne związane z pandemią - wierni mogą uczestniczyć w nabożeństwach bez ograniczeń.

Katolicy świętowali Wielkanoc tydzień temu, w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca (po 21 marca). U prawosławnych i grekokatolików, a także w innych wschodnich kościołach koptyjskim czy etiopskim, do tego dochodzi jeszcze jeden warunek - niedziela wielkanocna musi wypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej, która również jest świętem ruchomym. Różnicę czasową obrazują dwa różne kalendarze – gregoriański i juliańskiego. W niektórych latach jest w tym samym terminie u katolików i prawosławnych. W innych latach może być od jednego do aż pięciu tygodni różnicy.

 Kalendarze się różnią, ale obrzędowość w chrześcijańskich kościołach wschodnich jest zbliżona do katolickiej. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa jest najważniejszym świętem. Tydzień temu obchodzona była Niedziela Palmowa. Główne uroczystości związane ze świętem Wielkiej Nocy rozpoczynają się w sobotnią noc. Wierni spotkają się na Jutrzni paschalnej.

W niedzielę Wielkanocną wierni spożywają w domach śniadanie wielkanocne. Święta w tych obrządkach różnią się tym, że wierni prawosławni i grekokatolicy w czasie świąt wspominają zmarłych i odwiedzają ich groby. 

Grekokatolicy spotykają się w Gdańsku w Greckokatolickiej Konkatedrze Diecezji Warszawsko-Gdańskiej św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy przy ul. Zaułek Św. Bartłomieja. Mieści się tu również Sanktuarium Św. Włodzimierza Wielkiego. Funkcję proboszcza pełni ks. mitrat Józef Ulicki.

Natomiast przy ul Traugutta mieści się Prawosławna Katedralna Parafia Św. Mikołaja, która wchodzi w skład Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Diecezji Białostocko-Gdańskiej. Obejmuje swoją opieką duchową prawosławnych chrześcijan zamieszkujących Trójmiasto oraz miejscowości przyległe. Jej proboszczem jest ks. Dariusz Jóźwik.

Grzegorz Mehring/www.gdansk.pl