Prof. Krzysztof Liberek z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, uznawaną za najważniejsze wyróżnienie naukowe w naszym kraju. Nagrody zostały przyznane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej już po raz 32

Gdański biotechnolog nagrodzony za badania nad białkami

Prof. Krzysztof Liberek z Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego został laureatem prestiżowej Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2023. To najważniejsze polskie wyróżnienie naukowe, przyznawane za wybitne osiągnięcia i odkrycia. Prof. Liberek otrzymał nagrodę w obszarze nauk o życiu i o Ziemi za wykazanie roli białek opiekuńczych w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy.

Białka to podstawowe składniki komórek, które pełnią wiele funkcji życiowych. Aby białka mogły działać prawidłowo, muszą być odpowiednio złożone w przestrzeni. Jednak czasem białka ulegają uszkodzeniu lub nieprawidłowemu zwinięciu, co prowadzi do powstawania nieaktywnych i szkodliwych agregatów. Prof. Liberek bada mechanizmy, dzięki którym komórki radzą sobie z takimi sytuacjami. Odkrył, że istnieją specjalne białka opiekuńcze, które rozpoznają i naprawiają uszkodzone białka, zapobiegając ich gromadzeniu się i utracie funkcji.

Badania prof. Liberka mają duże znaczenie dla zrozumienia procesów zachodzących w komórkach i dla rozwoju biotechnologii i medycyny. Nieprawidłowe zwijanie i agregacja białek są bowiem związane z wieloma chorobami, takimi jak choroba Alzheimera.

Pozostali laureaci Nagrody

Prof. Liberek jest jednym z czterech laureatów Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2023. Pozostali nagrodzeni to: prof. Marcin Stępień z Uniwersytetu Wrocławskiego (nauki chemiczne i o materiałach), prof. Rafał Latała z Uniwersytetu Warszawskiego (nauki matematyczno-fizyczne i inżynierskie) i prof. Maria Lewicka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (nauki humanistyczne i społeczne).

Nagrody są przyznawane od 1992 r. i wynoszą po 200 tys. zł. Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 6 grudnia i będzie transmitowana on line.

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej istnieje od 1991 r. i jest niezależną, samofinansującą się instytucją pozarządową typu non-profit, która realizuje misję wspierania nauki. Jest największym w Polsce pozabudżetowym źródłem finansowania nauki.

Do statutowych celów FNP należą: wspieranie wybitnych naukowców i zespołów badawczych i działanie na rzecz transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej. Fundacja realizuje je poprzez przyznawanie indywidualnych nagród i stypendiów dla naukowców, przyznawanie subwencji na wdrażanie osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej, inne formy wspierania ważnych przedsięwzięć służących nauce (jak np.: programy wydawnicze, konferencje).

Fundacja angażuje się także we wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej oraz zwiększanie samodzielności naukowej młodego pokolenia uczonych.

fot.mat.pras.